|
|
بَرَٓاءَةٌ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ٓ اِلَى الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَۜ
Bu ilan, Allah ve O'nun emirlerini size ulaştıran Elçisi tarafından, kendileriyle antlaşma yapmış olduğunuz ve antlaşmaya ihanet eden müşriklere, dört ay sonra ateşkes hükümlerinin yürürlükten kaldırılacağını bildiren bir uyarı, bir ültimatomdur: |
1 |
|
|
فَس۪يحُوا فِي الْاَرْضِ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَاعْلَمُٓوا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّٰهِۙ وَاَنَّ اللّٰهَ مُخْزِي الْكَافِر۪ينَ
Ey ahitlerini çiğneyerek müminlere ihanet edenmüşrikler! Bu ülkede, Zilhicce'nin onuncu, yani kurban bayramının birinci gününden itibaren tam dört ay daha barış ve güven içerisinde dolaşabilirsiniz. Fakat bu tarihten sonra savaş hâli başlamış olacaktır! Size tanınan bu zaman zarfında ister hakikate boyun eğip Müslüman olun, ister sığınacak yeni bir vatan arayın, ister kendinizi korumak için savaş hazırlığı yapın. Fakat şunu bilin ki, savaşı veya inkârda diretmeyi tercih ettiğiniz takdirde, Allah'a karşı savaş açmış olacaksınız. Şunu da iyi bilin ki, siz Allah'ı asla aciz bırakacak değilsiniz ve Allah, inkârcıları eninde sonunda perişan edecektir. |
2 |
|
|
وَاَذَانٌ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ٓ اِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْاَكْبَرِ اَنَّ اللّٰهَ بَر۪ٓيءٌ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَۙ وَرَسُولُهُۜ فَاِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْۚ وَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُٓوا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّٰهِۜ وَبَشِّرِ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا بِعَذَابٍ اَل۪يمٍۙ
Bu, her milletten ve kabileden çok sayıda hacının bir araya geldiği büyük hac günü, yani kurban bayramının birincigünü Allah'tan ve Elçisinden tüm insanlığa yapılmış bir bildiridir: Şöyle ki; Allah da Elçisi de, O'nun varlığına inanmakla birlikte, birtakım putların ve sözde ilâhların hükmüne boyun eğen o müşriklerden tamamen uzaktır!
Şu hâlde ey müşrikler, eğer zulüm ve haksızlıktan ve batıl inançlardan vazgeçip tövbe ederseniz, bu sizin iyiliğinize olur. Fakat yüz çevirecek olursanız, o zaman bilin ki, Allah'ınazabını asla engelleyecek değilsiniz.
Ey Müslüman!Bütün bunlara rağmen hakikati inatla inkâr eden kâfirlere, can yakıcı bir azabı müjdele! |
3 |
|
|
اِلَّا الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْـٔاً وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ اَحَداً فَاَتِمُّٓوا اِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ اِلٰى مُدَّتِهِمْۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَّق۪ينَ
Bu ültimatom, sizinle yaptıkları antlaşmaya ihânet eden müşriklere yöneliktir. Ancak, kendileriyle yaptığınız antlaşmaya sadık kalan ve düşmanlarınızı size karşı desteklemeyen müşrikler bunun dışındadır. Bu ilan onları kapsamaz. Bunun için, onlarla yaptığınız antlaşmaya, süresinin sonuna kadar bağlı kalın. Size düşmanlık göstermedikleri sürece, onlarla barış içinde yaşayın (9. Tevbe: 7). Gerçek şu ki, Allah antlaşmayı çiğnemekten sakınanları sever. |
4 |
|
|
فَاِذَا انْسَلَخَ الْاَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِك۪ينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍۚ فَاِنْ تَابُوا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَخَلُّوا سَب۪يلَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ
İkinci ayette müşriklere tanınmış olan bu ateşkes ayları sona erince —ki o zaman savaş hâli başlamış demektir— kendilerine sunduğunuz üç seçenek içerisinden savaşı tercih ederlerse, o müşriklerden ölümü hak edenleri gördüğünüz yerde öldürün, hapis cezasını hak edenleri yakalayıp hapse atın, sizi atlatıp kaçmaya çalışanları çepeçevre sarıp kuşatın ve tüm çıkış noktalarını tutarak onları amansız bir takibe alın. Çünkü onlar antlaşmaya ihanet ederek suç işlemiş, üstelik kendilerine tanınan dört ay içinde bu toprakları terk etmeyerek cezayı hak etmişlerdir.
Fakat eğer kendi özgür iradeleriyle Müslümanlığı tercih ederek tövbe eder ve bu tövbenin göstergesi olarak namazı kılar, zekâtı verirlerse, o zaman onları serbest bırakın. Fakat onları İslâm'ı kabul etmeye zorlamayın (2. Bakara: 256). Bir zamanlar size en ağır işkenceleri yapmış olsalar bile, onlara karşı merhametli ve affedici olun. Unutmayın ki, Allah çok bağışlayıcı, çok şefkatlidir. |
5 |
|
|
وَاِنْ اَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَ اسْتَجَارَكَ فَاَجِرْهُ حَتّٰى يَسْمَعَ كَلَامَ اللّٰهِ ثُمَّ اَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ۟
Eğer müşriklerden biri savaş veya barış zamanında herhangi bir sebeple sana sığınmak isterse, onun sığınma talebini kabul et. Ki böylece, Allah'ın kelâmını işitipbu dini kaynağından tanıyabilsin. Sonra Müslümanolmazsa bile, onu güven içinde yaşayabileceği bir yere ulaştır. Çünkü onlar, savaş ve düşmanlık ortamında aklıselim düşünemeyen ve İslâm aleyhindeki yoğun propagandaların da etkisiyle, bu dinin içyüzünü ve barındırdığı güzellikleri bilmeyen kimselerdir. |
6 |
|
|
كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِك۪ينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللّٰهِ وَعِنْدَ رَسُولِه۪ٓ اِلَّا الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِۚ فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَق۪يمُوا لَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَّق۪ينَ
Verdikleri sözü her fırsatta çiğneyen ve imzaladıkları antlaşmaları hiçe sayan müşriklerin, Allah katında ve Elçisi nazarında nasıl bir ahdi olabilir ki? Onların imzaladığı antlaşmaların, verdikleri sözlerin artık hiçbir hükmü ve değeri yoktur. Ancak Mescid-i Haram'ın yanında, yani Kâbe yakınlarındaki Hudeybiye mevkiinde antlaşma yaptığınız ve antlaşmaya sadık kalmış olan Kinâneoğulları, Huzâaoğulları ve Damraoğulları gibi müşrik kabileler hariç.
Onlar size karşı doğru davrandıkları veahitlerinde bağlı kaldıkları sürece, siz de onlara karşı doğru davranın. Çünkü Allah, düşmanlarına karşı bile adil davranan, zulüm ve haksızlık yapmaktan sakınan kimseleri sever. |
7 |
|
|
كَيْفَ وَاِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوا ف۪يكُمْ اِلاًّ وَلَا ذِمَّةًۜ يُرْضُونَكُمْ بِاَفْوَاهِهِمْ وَتَأْبٰى قُلُوبُهُمْۚ وَاَكْثَرُهُمْ فَاسِقُونَۚ
Evet, ihaneti alışkanlık hâline getiren bu insanların imzaladığı antlaşmaların nasıl hukukî bir geçerliliği olabilir ki? Değil mi ki onlar, size veya müttefikiniz olan güçsüz kabilelere üstünlük sağladıklarında, ne size verdikleri yemini tanıyorlardı, ne de yaptıkları antlaşmayı! Şimdi de kalkmış, doğruluktan ve ahde bağlılıktan dem vurarak dilleriyle sizi razı etmeye çalışıyorlar, fakat kalpleri tam tersini söylüyor. Zaten onların çoğu, ahlâk, insaf, adalet, erdemlilik nedir bilmeyen yoldan çıkmış kimselerdir. |
8 |
|
|
اِشْتَرَوْا بِاٰيَاتِ اللّٰهِ ثَمَناً قَل۪يلاً فَصَدُّوا عَنْ سَب۪يلِه۪ۜ اِنَّهُمْ سَٓاءَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
Çünkü onlar, bu dünyada elde edecekleri gelip geçici ve değersiz bir kazanç uğruna Allah'ın ayetlerini göz ardı ettiler ve böylece hem kendileri İslâm'dan yüz çevirdiler, hem de başkalarını O'nun yolundan alıkoydular. Onlar gerçekten ne kötü işler yapıyorlar! |
9 |
|
|
لَا يَرْقُبُونَ ف۪ي مُؤْمِنٍ اِلاًّ وَلَا ذِمَّةًۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ
O kâfirler, bir müminin hakkına saldırı fırsatı bulduklarında, ne ettikleri yemini tanırlar, ne de imzaladıkları antlaşmayı. İşte bunlar, hak hukuk tanımayan asıl saldırganlardır. |
10 |
|
|
فَاِنْ تَابُوا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَاِخْوَانُكُمْ فِي الدّ۪ينِۜ وَنُفَصِّلُ الْاٰيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Ama eğer zulüm ve inkârcılıktan vazgeçip tövbe eder ve bu tövbenin gerçek ve samimi bir tövbe olduğunun kanıtı olarak namazı kılıp zekâtı verirlerse, artık sizin sahip olduğunuz bütün yetki ve sorumluluklara sahip din kardeşlerinizdirler.
Bilinçli bir toplum için, ayetlerimizi işte böyle açıkça veayrıntılarıyla ortaya koyuyoruz. |
11 |
|
|
وَاِنْ نَكَثُٓوا اَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا ف۪ي د۪ينِكُمْ فَقَاتِلُٓوا اَئِمَّةَ الْكُفْرِۙ اِنَّهُمْ لَٓا اَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ
Şayet onlar, İslâm'ı kabul ettiklerini söyledikten ve sizinle kardeşçe yaşayacaklarına dair söz verdikten sonra tekrar yeminlerini bozup hakaret ve iftiralarla inancınıza dil uzatmaya kalkışırlarsa, o zaman, kâfirleri size karşı kışkırtıp harekete geçiren öncü kadroyla, yani küfrün önderleriyle sonuna kadar savaşın! Çünkü onların yaptıkları antlaşmaların ve ettikleri yeminlerin artık hiçbir inandırıcılığı, hiçbir değeri kalmamıştır. Onlarla savaşın ki, yeryüzünü kana bulayan o zalimler, zulüm ve haksızlıktan vazgeçsinler. |
12 |
|
|
اَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُٓوا اَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِاِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَؤُ۫كُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍۜ اَتَخْشَوْنَهُمْۚ فَاللّٰهُ اَحَقُّ اَنْ تَخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِن۪ينَ
Eymüminler! Antlaşmaya ihanet ederek yeminlerini bozan, Peygamberi yurdundan sürüp çıkarmak için ellerinden geleni yapan ve ilk saldırıyı kendileri başlatan bu insanlarla savaşmayacak mısınız? Yoksa onlardan korkuyor musunuz? Oysa asıl korkmanız gereken Allah'tır, eğer gerçekten inanıyorsanız! |
13 |
|
|
قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ بِاَيْد۪يكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِن۪ينَۙ
Evet, onlarla savaşın ki, böylelikle Allah sizin ellerinizle onları cezalandırıp perişan etsin, onlara karşı size zafer ihsan etsin ve vaktiyle onlar tarafından işkenceye uğramış olan mümin bir topluluğun yüreklerine su serpsin, |
14 |
|
|
وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْۜ وَيَتُوبُ اللّٰهُ عَلٰى مَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ
Ve zalimlere gereken cezayı vererek, o müminlerin kalplerindeki haklı öfkeyi, kan davalarına, intikam saldırılarına meydan vermeyecek biçimde silip atsın.
Gerçi mümine yaraşan, kin ve nefretten olabildiğince uzak durmaktır. Unutmayın ki, bugün azılı birer kâfir olarak sizinle savaşanlar, yarın iman edip din kardeşiniz olabilirler. Zira Allah, dilediğine tövbeyi nasip eder. Öyle ya, Allah sonsuz ilim ve hikmet sahibidir. |
15 |
|
|
اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوا وَلَمَّا يَعْلَمِ اللّٰهُ الَّذ۪ينَ جَاهَدُوا مِنْكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلَا رَسُولِه۪ وَلَا الْمُؤْمِن۪ينَ وَل۪يجَةًۜ وَاللّٰهُ خَب۪يرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ۟
Ey müminler! Allah yolunda nice sıkıntı ve eziyetlere uğrayacak, çetin sınavlardan geçeceksiniz. Ya ne sanıyordunuz? Yoksa siz hep öyle nimetler içinde yaşayarak cenneti kazanabileceğinizi mi umuyordunuz? Yani Allah içinizden canla başla mücadele eden ve kendilerine Allah'tan, Elçisinden ve inananlardan başkasını dost ve yardımcı edinmeyen fedakâr müminleri ikiyüzlülerden ayırıp ortaya çıkarmadan kendi hâlinize bırakılacağınızı mı sandınız?
Hiç kuşkusuz Allah, yaptığınız her şeyden haberdardır. |
16 |
|
|
مَا كَانَ لِلْمُشْرِك۪ينَ اَنْ يَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللّٰهِ شَاهِد۪ينَ عَلٰٓى اَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِۜ اُو۬لٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْۚ وَفِي النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ
İlâhî hükümleri reddederek ya da Allah'tan başka varlıklara taparak yahut birtakım varlıkları, kişileri ve kurumları ilâhlaştırarak Allah'a ortak koşan kimselerin, hem de imansız olduklarına bizzat kendileri şahit iken, Allah'ın mescitlerini imar etmeye ve oraların bakım ve gözetim hizmetlerini yürütmeye hak ve yetkileri yoktur. İman ve samimiyetten yoksun bu tür iyilikler onlara ne sevap kazandırır, ne de günahlarını azaltır. Onlar, yaptıkları bütün iyilikleri boşa giden ve sonsuza dek ateşe mahkûm olan kimselerdir.
"Allah'ın mescitlerini ancak, Allah'a ve ahiret gününe iman eden, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah'tan başka hiç kimseden korkmayan Müslümanlar imar ederler. Bu göreve ancak onlar lâyıktırlar.Onlar gerek camilerin bakım ve onarım işleriyle uğraşarak, gerek namazı cemaatle camide kılarak mescitleri mamur ve ihya ederler. İşte onların, doğru yola erişen kimselerden olmaları umulabilir (9-Tevbe; 18)." |
17 |
|
|
اِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّٰهِ مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَاَقَامَ الصَّلٰوةَ وَاٰتَى الزَّكٰوةَ وَلَمْ يَخْشَ اِلَّا اللّٰهَ فَعَسٰٓى اُو۬لٰٓئِكَ اَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَد۪ينَ
Yoksa siz ey müşrikler, Kâbe'de hacılara su dağıtma ve Mescid-i Haram'ın bakım ve gözetimini üstlenme gibi hizmetlerinizi, Allah'a ve âhiret gününe inanan ve Allah yolunda mallarını canlarını feda ederek cihâd edenlerin yaptığı işlerle bir mi tutuyorsunuz? Olacak şey mi bu? Bu iki grup Allah katında elbette eşit olmazlar. Allah, zulüm ve haksızlıkta direten bir toplumu —samimi olarak tövbe etmedikleri sürece— doğru yola iletmez. |
18 |
|
|
اَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَٓاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَجَاهَدَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۜ لَا يَسْتَوُ۫نَ عِنْدَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِم۪ينَۢ
Allah'a ve Elçisine yürekten inanan, sonra zulmün egemen olduğu ülkeyi terk ederek İslâm diyarına hicret eden, ardından da üstün bir gayret göstererek mallarıyla ve canlarıyla Allah yolunda cihâd edenler, Allah katında en üstün dereceyi kazanmış olanlardır. İşte kurtuluşa erenler onlardır. Şöyle ki: |
19 |
|
|
اَلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۙ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّٰهِۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْفَٓائِزُونَ
Rab'leri onlara rahmetini, hoşnutluğunu ve içinde kendileri için ölümsüz nimetler bulunan cennet bahçelerini müjdeliyor. |
20 |
|
|
يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَهُمْ ف۪يهَا نَع۪يمٌ مُق۪يمٌۙ
Hem de, sonsuza dek içinde kalmak üzere... Şüphesiz en büyük mükâfat, Allah katındadır. Dünya nimetlerinin hiçbiri uğruna can vermeye değmez, âhiret nimetlerini elde etmek için ise, can vermek bile azdır. |
21 |
|
|
خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَداًۜ اِنَّ اللّٰهَ عِنْدَهُٓ اَجْرٌ عَظ۪يمٌ
Ey iman edenler! Eğer inkârı imana tercih ediyor ve İslâm'a karşı aktif bir mücadelenin içinde yer alıyorlarsa, babalarınızı ve kardeşlerinizi dahi veli edinmeyin! Onları,hakkınızda karar verme yetkisine sahip yakın bir dost, yardımcı ve koruyucu olarak görmeyin.
Sizden her kim onları bu şekilde dost edinirse, işte onlar hem kendilerine, hem İslâm toplumuna karşı zulüm ve haksızlık yapan kimselerdir. |
22 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَتَّخِذُٓوا اٰبَٓاءَكُمْ وَاِخْوَانَكُمْ اَوْلِيَٓاءَ اِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْا۪يمَانِۜ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ
Ey Peygamber! Allah yolunda cihadın önemini belirtmek üzere de ki: "Eğer babalarınız, oğullarınız, kardeşleriniz, eşleriniz, bağlı olduğunuz sosyal çevre veya içerisinde yetiştiğiniz toplumunuz veya aşiretiniz, kazanmış olduğunuz mallar, kesintiye uğramasından korktuğunuz ticaret ve hoşunuza giden evler size Allah'tan, Elçisinden ve O'nun yolunda mücadele etmekten daha sevimli ise, o zaman Allah toplumsal çöküş ve felâketinize dair emrini gönderinceye kadar bekleyin. Çünkü Allah, bilerek ve isteyerek yoldan çıkan bir toplumu asla doğru yola ve başarıya iletmez."
Eğer Allah yolunda sabırla mücadele ederseniz, O'nun lütuf ve inayetiyle mutlaka kazanan siz olacaksınız. Nitekim Huneyn Savaşını da ancak O'nun yardımı sayesinde kazanmıştınız: |
23 |
|
|
قُلْ اِنْ كَانَ اٰبَٓاؤُ۬كُمْ وَاَبْنَٓاؤُ۬كُمْ وَاِخْوَانُكُمْ وَاَزْوَاجُكُمْ وَعَش۪يرَتُكُمْ وَاَمْوَالٌۨ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَـهَٓا اَحَبَّ اِلَيْكُمْ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَجِهَادٍ ف۪ي سَب۪يلِه۪ فَتَرَبَّصُوا حَتّٰى يَأْتِيَ اللّٰهُ بِاَمْرِه۪ۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِق۪ينَ۟
Gerçekten Allah, sayı ve silâh bakımından kendinizden çok daha üstün ordularla çarpıştığınız birçok yerde olduğu gibi, düşmandan güçlü olduğunuz Huneyn gününde de size yardım etmişti.
Hani sayıca ve silâhça çokluğunuz, Allah'ın yardımı olmaksızın zaferin kazanılamayacağı gerçeğini unutturarak sizi yersiz bir gurura sürüklemişti. Fakat bu gururunuz sizi düşman karşısında bozgunauğramaktan kurtaramamıştı. Öyle ki, bütün genişliğine rağmen dünya başınıza dar gelmiş ve sonunda dağılarak arkanızı dönüp kaçmaya başlamıştınız. |
24 |
|
|
لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللّٰهُ ف۪ي مَوَاطِنَ كَث۪يرَةٍۙ وَيَوْمَ حُنَيْنٍۙ اِذْ اَعْجَبَتْكُمْ كَـثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْـٔاً وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْاَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِر۪ينَۚ
Derken Allah, Elçisinin ve samimî müminlerin kalbine kendi katından bir iç huzuru, bir güven duygusu bahşetmiş ve sizin görmediğiniz meleklerden oluşan semavî ordular göndererek inkârcıları helâk edip cezalandırmıştı. İşte kâfirlerin cezası budur!
Ama bu cezadan kurtulmak için, tövbe kapısı her zaman ve herkes için açıktır: |
25 |
|
|
ثُمَّ اَنْزَلَ اللّٰهُ سَك۪ينَتَهُ عَلٰى رَسُولِه۪ وَعَلَى الْمُؤْمِن۪ينَ وَاَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذ۪ينَ كَفَرُواۜ وَذٰلِكَ جَزَٓاءُ الْكَافِر۪ينَ
Allah bütün bunlardan sonra bile, affa lâyık gördüğü kimselerin tövbesini kabul eder. Çünkü O çok bağışlayıcı, çok merhametlidir.
İnkârcılıkta diretenlere gelince: |
26 |
|
|
ثُمَّ يَتُوبُ اللّٰهُ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ عَلٰى مَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ
Ey iman edenler! Allah'ın varlığına inansalar bile, gerek putlara taparak gerekse kutsal ilân edilen birtakım "yüce şahsiyetlerin" hüküm ve otoritesine kayıtsız şartsız boyun eğerek Allah'a ortak koşan o müşrikler, inanç ve ahlâk bakımından ancak birer pisliktirler. O hâlde, bu yıl yaptıkları haclarından sonra hicretin dokuzuncu yılından itibaren artık Mescid-i Haram'a, yani Kâbe'nin çevresindeki kutsal bölgeye —hac ve umre amacıyla bile olsa— yaklaşmasınlar!
Eğer hacdan alıkonulan müşriklerin öfkeye kapılıp kervanlarınıza saldırması veya hacca gelenlerin azalması sebebiyle geçim sıkıntısına düşmekten korkuyorsanız, şunu iyi bilin ki, Allah dilerse, kendi lütfundan vereceği özel nimetlerle sizi zengin edecektir. Öyle ya, Allah her şeyi bilendir, sonsuz hikmet sahibidir.
Allah'a ve ahiret gününe inandığını iddia ettikleri hâlde Son Elçi'ye imandan yüz çeviren ve müminlerle barış içinde yaşamak istemeyen (8-Enfâl: 61) kimselere gelince: |
27 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هٰذَاۚ وَاِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْن۪يكُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ٓ اِنْ شَٓاءَۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ
Kendilerine kitap verilmiş Hristiyan ve Yahudilerden olup da Allah'a ve ahiret gününe gereğince inanmayan, Allah'ın ve son Elçisi'nin haram kıldığını haram kabul etmeyen ve Hak Dini din olarak benimsemeyen kimselerle, size hor ve hakir bir hâlde, kendi elleriyle cizye verinceye dek savaşın! |
28 |
|
|
قَاتِلُوا الَّذ۪ينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَد۪ينُونَ د۪ينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ حَتّٰى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ۟
Kendilerine Tevrat, Zebur, İncil gibi kitap verilmiş Hristiyan ve Yahudilerden olup da Allah'ın birliğini reddetmek, O'na oğul isnat etmek yahut acziyet ifade eden sıfatlar yakıştırmak suretiyle Allah'a ve kıyamet, mahşer, mizan, hesap, cennet, cehennem gibi uhrevi hakikatlere, yani ahiret gününe gereğince inanmayan yahut ahirete genel anlamda inandığı halde mahşer günü özel muameleye tabi tutulacağını iddia ederek ilahi adaleti inkâr eden, Allah'ın ve son Elçisi'nin Kur'an ve Sünnet vasıtasıyla haram kıldığı içki, kumar, domuz eti, zina gibi şeyleri haram kabul etmeyen ve Kur'an'ın ortaya koyduğu tevhide dayalı Hak Dini din olarak benimsemeyen kimselerle, yani Müslümanları yok etmek amacıyla büyük bir ordu hazırlayan Bizans ve Gassânî ordularıyla, gururları kırılmış, yenilgi ve zilleti tatmış, hor, hakir ve alçalmış bir hâlde size kendi elleriyle peşin ve eksiksiz olarak cizye verinceye ve böylece sizin üstünlük ve egemenliğinizi kabul edinceye dek savaşın!
Cizye, İslâm ülkesinde zimmî (gayrimüslim vatandaş) statüsünde bulunan kişilerden, kendilerine inanç hürriyeti, can ve mal güvenliği sağlanması karşılığında alınan vergidir. Kimlerden ne kadar vergi alınacağına, o günkü İslami yönetim karar verir.
Bu ayet, Tebük seferi öncesinde, Müslümanları imha etmek üzere devasa bir ordu hazırlayan Bizanslılara karşı savaşı teşvik etmek üzere nazil olmuştur. Hristiyanlık dinine mensup olan, Allah'a ve ahiret gününe iman ediyor görünen Bizans ordusuyla savaşma hususunda Müslümanlarda oluşabilecek şüphe ve tereddüdü gidermek için, onların zaten gerçek anlamda mümin olmadıkları vurgulanarak müminler cihada teşvik edilmiştir. Dolayısıyla, bu ayetteki "cizye verinceye dek kendileriyle savaşılması" gerekenler, Müslümanlara saldıran yahut saldırı hazırlığı içinde olan Yahudi ve Hristiyanlardır. Müminlerle barış içinde yaşamak isteyen Yahudi, Hristiyan ve diğer din mensuplarına gelince, İslam onlarla savaşmayı yasaklamış, bilakis kendilerine iyi davranmayı emretmiştir. Hatta Ehli Kitap'tan kız almaya, onlarla akrabalık bağları kurmaya dahi izin vermiştir. İslam'ın bu temel prensibini ortaya koyan çok sayıda ayet vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
Eğer (düşmanların) barışa yanaşırlarsa, onların bu teklifini kabul et ve (yapabilecekleri hile ve entrikalara karşı) Allah'a güven. Şüphesiz O (her şeyi) işitendir, bilendir. (8-Enfâl: 61)
Onlar (kâfirler) size karşı doğru davrandıkları (ve sözlerine bağlı kaldıkları) sürece, siz de onlara karşı doğru davranın (ve onlarla barış içinde yaşayın). Çünkü Allah, (düşmanlarına karşı bile adil davranan, zulüm ve haksızlık yapmaktan) sakınan kimseleri sever. (9-Tevbe: 7)
(Ey iman edenler!) Allah, inancınızdan dolayı sizinle savaşmayan ve sizi yurdunuzdan çıkarmayan kimselere (kâfir bile olsalar) iyilik yapmanızı ve kendilerine adaletli davranmanızı yasaklamaz. (Tam tersine, adalete harfiyen uymanızı emreder.) Hiç kuşkusuz Allah, âdil davrananları sever. (Demek ki Allah, Müslümanlara bir kötülük yapmamış olan kâfirlere iyi davranmanızı ve onlarla beşeri dostluk ve arkadaşlık ilişkilerine girmenizi yasaklamıyor.)
Allah ancak, inancınızdan dolayı sizinle savaşan, sizi yurdunuzdan çıkaran ve çıkarılmanıza destek veren kimseleri kendinize veli (yakın dost, yandaş ve müttefik) edinmenizi yasaklar. Her kim onları veli edinecek olursa, işte onlar zalimlerin ta kendileridirler." (Mümtehine, 60/8-9)
Evet, Yahudi ve Hristiyanlar, Peygamberlerin emanet ettiği hak dini o kadar değiştirip tanınmaz hâle getirdiler ki: |
29 |
|
|
وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌۨ ابْنُ اللّٰهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَس۪يحُ ابْنُ اللّٰهِۜ ذٰلِكَ قَوْلُهُمْ بِاَفْوَاهِهِمْۚ يُضَاهِؤُ۫نَ قَوْلَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُۜ قَاتَلَهُمُ اللّٰهُۘ اَنّٰى يُؤْفَكُونَ
Yahudiler, "Üzeyir Allah'ın oğludur!" dediler. Yahudilerden etkilenen Hristiyanlar da, İsa peygamberi ilâhlaştırarak, "Mesih Allah'ın oğludur!" dediler.
Kur'an'ın temel inanç konularında Yahudilere yönelttiği bu gibi eleştiriler, öncelikle Hicaz bölgesindeki yerel Yahudi grupları muhatap almaktadır. Bu bakımdan, Ortodoks Yahudi gruplarda bu tür inançlara rastlanmaması doğaldır. Üzeyir ile ilgili bu iddia, Medineli Yahudilerden bir kısmı tarafından dile getirilmiş, diğer Yahudiler buna itiraz etmeyip suskun kalarak aynı iddiayı zımnen onaylamış oldukları için, iddia, muhatap alınan bütün Medineli Yahudilere nisbet edilmiştir. Kur'an onların sözlerini naklederken aslı olmayan bir sözü kendilerine mal etmiş olsaydı, bu durum, Kur'an'ı yalanlamaları için ellerine büyük bir fırsat verirdi ve onlar da bu kozu en geniş çapta kullanmaktan geri kalmazlardı. Oysa bu ayet nazil olduğu zaman Yahudiler, "Biz böyle bir şey söylemeyiz, bunun aslı yoktur!" diye hiçbir itiraz ve inkârda bulunmamışlardır. Eğer böyle bir itirazları olsaydı, diğer bütün itirazları gibi bu da bize nakledilirdi.
Ayette adı geçen Üzeyir, müfessirlerin çoğuna göre Ezra'dır. Ezra bir peygamber değildir fakat Yahudilikte peygamberden öte bir konuma sahiptir. Hz. Süleyman'ın vefatından sonra İsrail Oğullarının Babil'deki esaretleri döneminde kaybolan Tevrat metinlerini yeniden keşfetmiş ve ilhama dayanarak onu yeniden ortaya çıkarmıştır. Bu hizmetlerinden dolayı Ezra, İsrailoğulları'nın aşırı takdir ve saygısını kazanmıştı. Bu saygı dolayısıyla hakkında kullanılan mübalağalı ifadeler, bazı Yahudi mezheplerinin onu "Allah'ın oğlu" sanacak kadar ölçüyü kaçırmalarına sebep olmuştur.
Ancak son dönem araştırmacıları, Üzeyir'in Ezra değil, Enoh olduğu görüşündedirler. Zira Yahudiler arasında bu derece saygı görmesine rağmen, Ezra'nın Allah'ın oğlu olarak yüceltildiğine dair Yahudi kaynaklarında herhangi bir bilgi yoktur. Geleneksel Yahudi inancında da böyle bir inancın işareti görülmemektedir. Fakat bir çeşit Yahudi tarikatı olan ve Ortodoks Yahudi inanç sisteminde genel kabul görmemekle birlikte, Hristiyanlıkta teslis inancının oluşmasında önemli etkileri olduğu bilinen Markabah (Kabbala) mistizminde Enoh Peygamber, "Allah'ın oğlu" olarak nitelendirilmektedir. (Zohar, Amsterdam Edition, I:126; II:115 ve III:227) Markabah mistisizminin temel figürü baş melek Metatron Enoh'tur. Metatron Enoh'un unvanlarından biri de Azaryahu'dur. Üzeyir kelimesi, İbranice bir unvan olan bu Azaryahu kelimesinin Arapçalaşmış sekli olmalıdır. Muhtemelen Hicaz Yahudileri, Tanrının yardımcısı anlamında Enoh'un bu unvanını kullanmış ve Üzeyir'i "Tanrı oğlu" olarak nitelemişlerdir.
Kabbala mistik geleneğinden etkilendiği bilinen ilk Hıristiyanlar ise, Enoh'a yüklenen nitelikleri daha da geliştirerek İsa'ya yüklemişler ve Enoh'un yerine onu koymuşlardır. Merkabah mistik geleneğindeki Metatron (Üzeyr) ile kilisenin tasvir ettiği İsa Mesih arasındaki hayret verici benzerlikler, bunu açıkça ortaya koymaktadır:
1. Her ikisi de Tanrı'nın oğlu ve onun sağ elidir. 2. Her ikisi de Tanrı'yla insanlar arasındaki tek aracıdır. 3. Her ikisinin de ilahi ve insani yönü vardır. 4. Her ikisi de yeryüzünden Tanrı'nın katına alınmıştır. 5. Her ikisi de dünyanın hükümranıdır. 6. Her ikisi de Tanrı olarak nitelendirilmektedir. [100]
Bu iddialar, kendilerinden önceki Yunanlılar, Mısırlılar, Persliler, Hintliler, Romalılar gibi putperest inkârcıları taklit ederek ağızlarında geveledikleri gerçek dışı sözlerdir. Allah kahretsin onları, nasıl da göz göre göre hakikatten yüz çevirip dönüyorlar!
Hind, eski Mısır ve eski Yunan putperestlerinin inançlarına ilişkin bilimsel bulgular ortaya çıktıktan sonra, bu ayetin manası daha net anlaşılmıştır. Söz konusu putperest inançlarda yer alan kimi saplantıların önce Aziz Pavlus eli ile, arkasından da sözde kutsal kilise konsülleri aracılığı ile Hristiyan doğmalarına sızdıkları belirlenmiştir.
Eski Mısır inancında Oziris, İzis ve Ouris'den oluşan üçlü ilâh (teslis) dogması Firavunlar dönemi putperestliğinin temelini meydana getiriyordu. Bu üçlü ilâh dogmasında Oziris Baba'yı ve Ouris' "Oğul"u temsil ediyordu.
Hz. İsa'dan yıllarca önce İskenderiye'de okutulan teoloji (ilâhiyat) derslerinde "kelimenin (sözün), ikinci ilâh" olduğu ve "Allah'ın ilk oğlu" unvanını taşıdığı öğretiliyordu.
Hind putperestleri de üç unsurdan ya da üç "durum"dan oluşmuş bir ilâh kavramına inanırlardı. Onlara göre asıl ilâh bu üç unsurda ya da üç halde tecelli ederdi. "Brahma" ilâhın yaratma ve yoktan var etme durumundaki, "Vişnu" koruma ve gözetme durumundaki, "Sifa" ise yok etme ve ortadan kaldırma durumundaki yansımaları (tecellileri) idi. Bu sapık inanca göre "Vişnu", "Brahma"da yoğunlaşan ilâhlıktan sızmış ve dönüşüme uğramış "oğul"du.
Asurlar da "kelime"nin (sözün) kutsallığına inanırlar, ona "Merduh" adını verirlerdi. İnançlarına göre bu merduh ilâhın ilk oğlu idi.
Eski Yunanlılar da üç unsurlu ilâh kavramına inanırlardı. Nitekim bu üçlü ilâh doğmasının belirtisi olarak kâhinleri ilâhlara kurban keserken kesilecek hayvanın üzerine üç kere kutsal su serperler, üç kere buhurdanlıktan buhur alıp etrafa saçarlar ve yine üç kere kesim yerinde toplanan halkın üzerine kutsal su serperlerdi. İşte kilise, bu putperest törenleri arka plânlarındaki inançlarla birlikte alarak Hristiyanlığa katmak suretiyle eski kâfirlerin görüşlerini taklit etmiş oluyordu.
Yahudi ve Hristiyanlar, sapkınlıkta o kadar ileri gittiler ki: |
30 |
|
|
اِتَّخَذُٓوا اَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ اَرْبَاباً مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَالْمَس۪يحَ ابْنَ مَرْيَمَۚ وَمَٓا اُمِرُٓوا اِلَّا لِيَعْبُدُٓوا اِلٰهاً وَاحِداًۚ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ
Yahudiler, aşırı bir saygıyla bağlanıp yücelttikleri din adamları olan hahamlarını ve Hristiyanlar da rahiplerini, verdikleri her hükmü —onun Allah'ın kitabına uyup uymadığını araştırmadan— doğru kabul ederek onları Allah'tan ayrı birer Rab konumuna getirdiler. Meryem oğlu İsa Mesih'i de Allah'ın oğlu ilân ederek açıkça ilâh edindiler. Oysa Kutsal kitapta onlara, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan tek bir Tanrıya kulluk etmeleri emredilmişti. Fakatonlar, "eşi ve ortağı olan, kulları arasında seçilmiş bir topluma ayrıcalıklı davranan, bilimi ve düşünceyi yasaklayan" bir tanrı inancı oluşturdular.
Hayır! Allah, onların tasavvurettiğinoksan sıfatlardan münezzehtir! Onların ilâhlık mertebesine yücelterek Allah'a ortak koştukları her şeyin üzerinde ve ötesindedir, çok ama çok yücedir!
Daha önce Hıristiyan olup bu ayetin indirilmesinden kısa bir süre önce İslâm'a giren Adiyy Bin Hatem, Peygamber'in (s) bu ayeti okuduğunu işitince:
— Ya Rasulallah, biz (ayette sözü edilen o rahiplerin ve din adamlarının önünde hiçbir zaman secdeye kapanmadık ve) onlara ibadet etmedik ki. (O halde, bu ayet ne anlatmak istiyor?) diye sordu. Buna karşılık Peygamber (s):
— Peki, onlar size helâl bir şeyi haram, haram bir şeyi helal kıldıkları zaman onlara itaat etmez miydiniz? diye sordu. Adiyy:
— Evet, itaat ederdik, diye cevap verdi. Bunun üzerine Peygamber (as):
— İşte (ayette ifade edilen dini ve siyasi önderleri ilah edinmek ve) onlara ibadet etmek budur, buyurdu. [101] |
31 |
|
|
يُر۪يدُونَ اَنْ يُطْفِؤُ۫ا نُورَ اللّٰهِ بِاَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللّٰهُ اِلَّٓا اَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ
İnkârcılar, ağızlarıyla uydurdukları yalan, iftira ve propagandalarla zihinleri bulandırıp Allah'ın nurunu söndürmek ve böylece lâf kalabalığına getirip hakikati karanlıkta boğmak istiyorlar. Oysa Allah, tertemiz gönülleri iman ve hakikat nurlarıyla aydınlatmak ve Peygamberlerin bir sancak gibi elden ele taşıyıp bu güne getirdikleri İslâm nurunu bütün cihana yayarak dinini tamamlamak istiyor, kâfirlerin hoşuna gitmese de! |
32 |
|
|
هُوَ الَّـذ۪ٓي اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدٰى وَد۪ينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدّ۪ينِ كُلِّه۪ۙ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ
O Elçisini doğrunun eğrinin ölçüsünü ortaya koyan hidayet ve hayata hükmedecek dosdoğru bir inanç sistemi olan hak din ile gönderdi ki, onu bütün batıl dinlere ve aslen ilâhî vahye dayansa bile zamanla bozulmuş ve özünden saptırılmış olan bütün inanç sistemlerine egemen kılsın; Allah'tan başka varlıkların hükmüne boyun eğen müşriklerin hoşuna gitmese de!
Çünkü Allah bu dini kâfir yönetimlerin gölgesi altında ve onların izin verdiği ölçüde varlığını sürdürsün diye değil, hayatın her alanında hükmetsin diye göndermiştir.
Peki, hahamlar ve rahipler, Allah'ın nurunu niçin söndürmek isterler? |
33 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنَّ كَث۪يراً مِنَ الْاَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ اَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَب۪يلِ اللّٰهِۜ وَالَّذ۪ينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنْفِقُونَهَا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۙ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَل۪يمٍۙ
Ey iman edenler! Hahamlardan ve rahiplerden birçoğu, insanların mallarını haksız yollarla yemeyi ve onları Allah'ın yolundan alıkoymayı alışkanlık edinmişlerdir.
Gerek bu gibi din adamları gerek başkaları olsun, altını ve gümüşü biriktirip yığan ve onlardan gerektiği kadarını Allah yolunda harcamayanlar var ya, işte onlara mahşer günü karşılaşacakları can yakıcı bir azabı müjdele. |
34 |
|
|
يَوْمَ يُحْمٰى عَلَيْهَا ف۪ي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوٰى بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْۜ هٰذَا مَا كَنَزْتُمْ لِاَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا مَا كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ
Biriktirdikleri altın ve gümüşler o gün cehennem ateşinde kızdırılacak ve onların alınları, böğürleri ve sırtları bunlarla dağlanacaktır.
Ve onlara, "İşte bunlar kendiniz için biriktirdiğiniz şeyler. Şimdi tadın bakalım biriktirdiğiniz hazineleri!" denilecek.
Ay takvimine göre, hac ibadeti her yıl bir öncekinden 10 gün geriye sarkarak farklı mevsimlere denk gelir. Fakat müşrikler, bunu her yıl aynı mevsime denk getirmek amacıyla birkaç yılda bir seneye bir ay ilave edip 13 aya çıkararak takvim üzerinde gelişigüzel oynamayı âdet hâline getirmişlerdi.İşte Allah, ilâhî hükümleri oyuncak hâline getiren bu tür keyfî uygulamaları yasaklamak ve en doğal, en kullanışlı takvim ölçüsünü ortaya koymak üzere buyuruyor ki: |
35 |
|
|
اِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللّٰهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً ف۪ي كِتَابِ اللّٰهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضَ مِنْهَٓا اَرْبَعَةٌ حُرُمٌۜ ذٰلِكَ الدّ۪ينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا ف۪يهِنَّ اَنْفُسَكُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِك۪ينَ كَٓافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَٓافَّةًۜ وَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّق۪ينَ
Allah katında ayların sayısı, —gökleri ve yeri yarattığı ilk gündenberi koyduğu yasalar uyarınca— on ikidir. Allah, evreni yaratırken gök cisimlerini öyle mükemmel bir sisteme göre ayarladı ki, hilâlin doğup batması arasında geçen süre bir ay oldu. Böyle 12 aydan da yaklaşık 355 günlük bir yıl meydana geldi. Bu aylar sırasıyla şunlardır: 1. Muharrem, 2. Safer, 3. Rebiülevvel, 4. Rebiülahir, 5. Cemaziyelevvel, 6. Cemaziyelahir, 7. Recep, 8. Şaban, 9. Ramazan, 10. Şevval, 11. Zilkade, 12. Zilhicce. Bunlardan dördü, bizzat Allah tarafından belirlenen ve İbrahim Peygamberden bu yana uygulanan yasaya göre haram aylardır. Buna göre Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep aylarında savaşmak büyük günahtır.
İşte en sağlam ve şaşmaz ölçü budur. O hâlde, o aylarda birtakım keyfî değişiklikler yapmak veya herkesçe kutsal kabul edilen bir yer ve zamanda savaşı başlatmak suretiyle kendinize zulmetmeyin. Bununla beraber, size yapılan saldırıyı da karşılıksız bırakmayın.
Müşrikler nasıl sizinle topyekûn savaşıyorlarsa, siz de onlara karşı —onların ihlal ettiği kutsal aylarda bile olsa— öyle topyekûn savaşın ve bilin ki Allah, yeryüzünde adaleti egemen kılmak için kendi yolunda cihâd eden, fakat bunu yaparken de adalet ve dürüstlükten asla ayrılmayan, düşmanına bile haksızlık etmekten sakınan kimselerle beraberdir.
Bazı müşrikler, yasak aylarda savaşmak istediklerinde —Allah'ı âdeta kandırmak istercesine— yasak ayı, daha sonraki aylardan biriyle değiştirerek öne veya ileriye alıyor, böylece kutsal ayda savaşma günahını güya işlememiş oluyorlardı. Allah, böyle şeytanca hilekârlıklarla haramı helâl yapmanın ne büyük bir isyankârlık olduğunu beyan ederek buyuruyor ki: |
36 |
|
|
اِنَّمَا النَّس۪ٓيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عَاماً وَيُحَرِّمُونَهُ عَاماً لِيُوَاطِؤُ۫ا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّمَ اللّٰهُۜ زُيِّنَ لَهُمْ سُٓوءُ اَعْمَالِهِمْۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِر۪ينَ۟
Haram ayları öne almak veya ertelemek, inkârcılığın en çirkinidir. Zaten doğru yolu şaşırmış olan kâfirler, böylece daha derin bir sapıklığa düşüyorlar. Şöyle ki; Allah'ın kutsal kıldığı ayların sayısına görünüşte uymuş olmak için, savaşmanın yasaklandığı aylardan herhangi birini, işlerine geldiği şekilde bir yıl helâl, bir yıl haram sayıyor, böylelikle Allah'ın haram kıldığını birtakım hileli yollarla güya helâl yapıyorlar.
Müşriklerin bu kötü davranışları, kendilerine şeytan tarafından güzel ve çekici gösterilmiştir. Doğrusu Allah, hakikati bile bile inkâr eden bir toplumu asla doğru yola iletmez.
Hicretin dokuzuncu yılında Bizans İmparatorunun Müslümanlara karşı büyük bir saldırı plânladığını haber alan Peygamber (s), genel bir seferberlik ilan ederek derhal hazırlıklara başlanmasını emretti. Hedef, dönemin en büyük askerî güçlerinden biri olan Bizans ordusuydu. Bu yüzden eli silah tutan herkesin orduya katılması gerekiyordu. Müslümanlar bu çetin yolculuk öncesinde yoğun bir hazırlığa giriştiler. Fakat gidilecek yol bir hayli uzak, mevsim ise gölgelerin arandığı, meyvelerin yetiştiği yaz mevsimiydi. Hasadı bekleyen ürünler bırakılacak ve düşmanla karşılaşmak üzere çöllerin kavurucu sıcağında uzun ve meşakkatli bir yolculuğa çıkılacaktı. Oysa son yıllarda yaşanan kuraklık yüzünden halk zaten sıkıntılı günler geçirmekteydi. Bu yüzden münafıklar sefere çıkmamak için köşe bucak saklanıyor, hatta bazı Müslümanlar bile işi ağırdan alıyorlardı. Bunun üzerine, müminleri şiddetli bir şekilde uyararak her türlü tereddüt ve yılgınlığı yüreklerden söküp atan şu ayetler nazil oldu: |
37 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَا لَكُمْ اِذَا ق۪يلَ لَكُمُ انْفِرُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ اثَّاقَلْتُمْ اِلَى الْاَرْضِۜ اَرَض۪يتُمْ بِالْحَيٰوةِ الدُّنْيَا مِنَ الْاٰخِرَةِۚ فَمَا مَتَاعُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا فِي الْاٰخِرَةِ اِلَّا قَل۪يلٌ
Ey iman edenler! Size ne oldu ki, "Allah yolunda seferber olup savaşa çıkın!" denilince yerinize çakılıp kaldınız! Yoksa âhiretin sonsuz mutluluk ve nimetleri yerine, dünya hayatının şu basit ve gelip geçici çıkarlarını mı tercih ettiniz? Fakatşunu iyi bilin ki, dünya hayatının güzellikleri, âhirete nazaran gerçekten yok denecek kadar değersiz ve azdır. |
38 |
|
|
اِلَّا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَاباً اَل۪يماً وَيَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيْـٔاًۜ وَاللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ
Eğer gerektiğinde savaşa çıkmazsanız, Allah sizi dünyada zalimlerin boyunduruğu altında ezilmeye mahkûm edecek, âhirette de cehenneme atarak can yakıcı bir azap ile cezalandıracak ve sizin yerinize, bu davayı omuzlayacak başka bir topluluk getirecektir. Ve siz buna asla engel olamazsınız. Kaldı ki, Allah'ın size kendi yolunda hizmet etme fırsatını bahşetmesi, tamamen O'nun lütuf ve merhametinden kaynaklanmaktadır. Yoksa siz Allah yolunda cihadı terk etmekle O'nun davasına hiçbir şekilde zarar veremezsiniz. Hiç kuşku yok ki, Allah her şeye kadirdir. |
39 |
|
|
اِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللّٰهُ اِذْ اَخْرَجَهُ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ اِذْ هُمَا فِي الْغَارِ اِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِه۪ لَا تَحْزَنْ اِنَّ اللّٰهَ مَعَنَاۚ فَاَنْزَلَ اللّٰهُ سَك۪ينَتَهُ عَلَيْهِ وَاَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا السُّفْلٰىۜ وَكَلِمَةُ اللّٰهِ هِيَ الْعُلْيَاۜ وَاللّٰهُ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ
Eğer siz Peygambere verdiğiniz sözleri unutur vezulme karşı başlattığı mücadelede ona yardımcı olmaktan kaçınırsanız, Rabb'i onu yalnız ve yardımsız bırakır mı sanıyorsunuz? Nitekim Allah, çok daha zor anlarında, kâfirler onu öz yurdundan çıkmaya zorladıklarında, can dostu Ebu Bekir ile birlikte topu topu iki kişinin ikincisi iken ona yardım etmişti. O zamanlar ne devleti vardı, ne de orduları. Hani onlar, kendilerini öldürmek için peşlerinden gelen Mekkeli kâfirlerin elinden kurtulmak amacıyla Sevr dağının tepesindeki bir mağarada gizlenmişlerdi. Fakat askerler, izlerini sürerek mağaranın ta önüne kadar gelmişlerdi. Oracıkta öldürülmelerini engelleyecek —görünürde— hiçbir sebep kalmamıştı. O kadar ki, nefes alsalar duyulacak bir hâlde iken Peygamber, bu davanın artık sona ereceği endişesiyle yüreği kan ağlayan sevgili arkadaşına "Üzülme dostum!" diyordu, "Allah bizimle beraberdir!" Bunun üzerine Allah, ona ve bu vefakâr arkadaşına, kendi katından olağanüstü bir huzur ve güven duygusu bahşetti ve onu, sizin göremediğiniz meleklerden oluşan manevî ordularla destekledi. Sonra her ikisini de kurtarıp sağ salim Medine'ye ulaştırdı. Ardından da, müminlere büyük zaferler kazandırdı. Böylece, hakikati inkâr edenlerin batılinanç ve iddialarını çürüterek dinlerini alçalttı. Allah'ın kelimesi olan dini ise zaten en yücedir. Hiç kuşkusuz Allah, sonsuz kudret ve hikmet sahibidir. O böyle çaresiz anlarında bile Elçisini yalnızlığa terk etmedi, şimdi de etmeyecek.
Böylece Müslümanlar bütün olumsuz şartlara rağmen toplanıp Bizans ordusuyla savaşmak üzere yola çıktılar. İslâm ordusu Medine ile Suriye arasında bulunan Tebük'e varınca, Bizanslıların korkup savaştan vazgeçtiği haberi geldi. Yine de orada yirmi gün boyunca beklediler. Bu zaman zarfında çevredeki kabilelerle antlaşmalar yaptılar ve bölge, büyük ölçüde İslâm devletinin egemenliği altına alındı. Bu sayede Müslümanlar, Arabistan'da en büyük egemen güç olduklarını da herkese kabul ettirmiş oldular.
O hâlde, ey inananlar! Allah yolunda fedakârlık göstermek gerektiğinde, hangi durum ve şartlarda olursanız olun; zengin de olsanız fakir de, güçlü de olsanız zayıf da, hoşunuza gitse de gitmese de, silah ve teçhizatınız az da olsa çok da olsa, kısacası: |
40 |
|
|
اِنْفِرُوا خِفَافاً وَثِقَالاً وَجَاهِدُوا بِاَمْوَالِكُمْ وَاَنْفُسِكُمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۜ ذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Gerek hafif, gerek ağır olarak savaşa çıkın. Zulüm ve kötülüklerin kökünü kazıyıp yeryüzünde adalet ve huzuru egemen kılmak için Allah yolunda mallarınızla ve canlarınızla cihada koşun. Eğer bilirseniz, sizin için en hayırlısı budur.
Bu cihâd emri, münafıkların yüzündeki perdeyi düşürdü ve dünyalık bir çıkar göremedikleri bu mücadeleden, —birtakım bahaneler ileri sürerek— geri durdular. |
41 |
|
|
لَوْ كَانَ عَرَضاً قَر۪يباً وَسَفَراً قَاصِداً لَاتَّـبَعُوكَ وَلٰكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُۜ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْۚ يُهْلِكُونَ اَنْفُسَهُمْۚ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ اِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ۟
Ama eğer kolayca elde edilebilecek bir kazanç ya da zahmetsiz bir yolculuk umudu olsaydı, kesinlikle arkandan gelirlerdi. Ne var ki, bu uzun ve zorlu yürüyüşü gözlerine kestiremediler. Fakat Allah'ın yardımı sayesinde bu seferden zaferle döneceksiniz. İşte o zaman münafıklar, size bin bir bahaneler uyduracak ve "Eğer imkânımız olsaydı, elbette sizinle birlikte bu sefere çıkardık!" diye Allah adına yeminler edecekler. Yazık, boşu boşuna kendilerini felâkete sürüklüyorlar! Çünkü Allah, onların gerçekte yalan söylediklerini çok iyi bilmektedir.
Ey Peygamber! İnsanlara karşı gösterdiğin nezaket ve merhamet, gerektiğinde sert ve kararlı tavır takınmana engel olmamalıydı: |
42 |
|
|
عَفَا اللّٰهُ عَنْكَۚ لِمَ اَذِنْتَ لَهُمْ حَتّٰى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذ۪ينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِب۪ينَ
Allah seni affetsin, Tebük seferine katılmamak için senden izin isteyenlerden kimin doğru kimin yalan söylediğini iyice araştırıp ortaya çıkarmadan, savaşa katılmamaları konusunda onlara niçin öyle kolayca izin verdin? Öne sürdükleri mazeretleri iyice araştırarak yalnızca geçerli mazereti olanlara izin vermen gerekmez miydi? Gerçi münafıklar, kendilerine izin vermeseydin bile savaşa gelmeyeceklerdi. Ama o zaman senin izninin arkasına sığınamayacaklardı ve Müslümanları kandırmak için kullandıkları maskeleri tamamen düşmüş olacaktı. |
43 |
|
|
لَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذ۪ينَ يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ اَنْ يُجَاهِدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ بِالْمُتَّق۪ينَ
Zaten Allah'a ve âhiret gününe gerçek anlamda iman edenler, mallarıyla canlarıyla cihada katılmaları söz konusu olduğunda, —geçerli bir mazeretleri olmadığı sürece— senden izin istemezler. Çünkü şu hakikati asla unutmazlar: Allah, uğrunda her şeylerini feda etmeye hazır olan ve bu yolda mücadeleyi terk etmekten titizlikle sakınan kimseleri çok iyi bilir. |
44 |
|
|
اِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذ۪ينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ ف۪ي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ
Senden ancak, Allah'a ve âhiret gününe inanmayan, kalpleri şüphe bataklığına saplandığı için kararsızlık içerisinde bocalayıp duran o münafıklar izin isterler. Zaten onların cihada katılmak gibi bir niyetleri hiçbir zaman olmamıştı: |
45 |
|
|
وَلَوْ اَرَادُوا الْخُرُوجَ لَاَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَلٰكِنْ كَرِهَ اللّٰهُ انْبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَق۪يلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِد۪ينَ
Eğer gerçekten sefere çıkmak isteselerdi, ta başından beri tembel tembel oturacakları yerde, bunun için bir hazırlık yaparlardı. Zira pek çoklarının buna fazlasıyla gücü yeterdi. Fakat Allah, tutum ve davranışlarını beğenmediği için onları cihada çıkmaktan alıkoydu, böylece onlara, "Evlerinde oturan kadın, çocuk, yaşlı ve özürlü insanlarla beraber siz de oturun bakalım!" denildi. Demek ki Allah, onların İslâm ordusuna katılmasını istememişti. |
46 |
|
|
لَوْ خَرَجُوا ف۪يكُمْ مَا زَادُوكُمْ اِلَّا خَبَالاً وَلَا۬اَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَۚ وَف۪يكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ بِالظَّالِم۪ينَ
Çünkü onlar sizinle birlikte savaşa çıkmış olsalardı, aranızda bozgunculuk çıkarmaktan başka bir işe yaramayacaklardı. Hele içinizde onlara kulak veren ve sözlerine değer veren zayıf imanlı kimseler de varken, her fırsatta fitne çıkarıp sizi birbirinize düşürmek amacıyla sürekli aranıza sokulacaklardı. Evet, bunların hepsi olacaktı. Zira Allah, zalimleri ve onların çirkin oyunlarını gayet iyi bilmektedir. Nitekim: |
47 |
|
|
لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَقَلَّبُوا لَكَ الْاُمُورَ حَتّٰى جَٓاءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ اَمْرُ اللّٰهِ وَهُمْ كَارِهُونَ
Onlar daha önce de böyle fitne ve kargaşa çıkarmaya çalışmışlar ve sen Medine'ye geldiğin günden beri her fırsatta sana karşı nice komplolar kurmaya,gerçekleri tersyüz ederek entrikalar çevirmeye kalkışmışlardı. Ama neticede hakikat ortaya çıkmış ve onlar istemeseler de, Allah'ın emri üstün gelmişti. |
48 |
|
|
وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ ل۪ي وَلَا تَفْتِنّ۪يۜ اَلَا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُواۜ وَاِنَّ جَهَنَّمَ لَمُح۪يطَةٌ بِالْكَافِر۪ينَ
İçlerinden öyleleri de vardı ki, "Herkes bilir ki, ben kadınlara düşkün bir insanım. Bizanslı kadınlardan birine vurulup kendimi kaybetmekten korkuyorum. O hâlde, lütfenevimde kalmam için bana izin ver de, beni fitneye düşürme!" diyecek kadar küstahlıkta ileri gidiyordu. Aslında onlar, asıl bu sözleri söylemekle fitnenin tam ortasına tepe taklak düşmüş oluyorlardı. Fakatşunu iyi bilin: Elbette cehennem, bu davranışlarından dolayı o ikiyüzlü inkârcıları çepeçevre kuşatacaktır. Onlar ki: |
49 |
|
|
اِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْۚ وَاِنْ تُصِبْكَ مُص۪يبَةٌ يَقُولُوا قَدْ اَخَذْنَٓا اَمْرَنَا مِنْ قَبْلُ وَيَتَوَلَّوْا وَهُمْ فَرِحُونَ
Sana zafer, ganimet, başarı gibi bir iyilik ulaşsa, iflah olmaz kıskançlıkları yüzünden buna üzülürler. Başınıza bir kötülük gelse, içlerinden, "İyi ki bunlarla savaşa katılmayıp baştan tedbirimizi almışız!" diyerek sizi sıkıntılarla baş başa bırakır ve keyif içerisinde dönüp giderler. |
50 |
|
|
قُلْ لَنْ يُص۪يبَنَٓا اِلَّا مَا كَتَبَ اللّٰهُ لَنَاۚ هُوَ مَوْلٰينَاۚ وَعَلَى اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ
Bu münafıklara de ki: "Bizim başımıza, Allah'ın bizim için yazdığından başka hiçbir şey gelmeyecektir. O'nun uygun görüp yazdıklarının ise, başımız gözümüz üzerinde yeri var. Zira bizim gerçek dostumuz, sahibimiz ve efendimiz yalnızca O'dur. O hâlde inananlar, yalnızca Allah'a dayanıp güvensinler." |
51 |
|
|
قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَٓا اِلَّٓا اِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِۜ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ اَنْ يُص۪يبَكُمُ اللّٰهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِه۪ٓ اَوْ بِاَيْد۪ينَاۘ فَتَرَبَّصُٓوا اِنَّا مَعَكُمْ مُتَرَبِّصُونَ
Yine onlara de ki: "Bizim başımıza gelmesini umutla beklediğiniz, biri zafer kazanmak, diğeri de şehâdet şerbetini içmek olan iki iyilikten biri değil mi? İster Allah yolunda şehit olalım, ister zafer kazanalım, her iki hâlde de kazanan biz olmayacak mıyız? Madem bizim felakete uğramamızı bekliyorsunuz, biz de Allah'ın ya doğrudan doğruya kendi katından veya bizim elimizle sizi cezalandırmasını bekliyoruz. O hâlde, bekleyin bakalım neler olacakmış, biz de sizinle beraber bekliyoruz!" |
52 |
|
|
قُلْ اَنْفِقُوا طَوْعاً اَوْ كَرْهاً لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْۜ اِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْماً فَاسِق۪ينَ
Allah yolunda cihada katılanlara yardım ettiklerini söyleyerek sizi minnet altında bırakmaya çalışan o münafıklara de ki: "İnsanlara gösteriş amacıyla harcadığınız malları ister gönüllü olarak harcayın ister gönülsüzce; yoldan çıkan bir toplum olduğunuz için, hiç biri sizden kabul edilmeyecektir." |
53 |
|
|
وَمَا مَنَعَهُمْ اَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ اِلَّٓا اَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَبِرَسُولِه۪ وَلَا يَأْتُونَ الصَّلٰوةَ اِلَّا وَهُمْ كُسَالٰى وَلَا يُنْفِقُونَ اِلَّا وَهُمْ كَارِهُونَ
Onların bu harcamalarının kabul edilmesini engelleyen tek sebep, Allah'ı ve Elçisini reddederek inkâr etmiş olmalarıdır. Bu inançsızlık sebebiyledir ki, cemaatle namaza ancak üşene üşene gelirler. O harcadıkları malları da ancak gönülsüzce harcarlar. |
54 |
|
|
فَلَا تُعْجِبْكَ اَمْوَالُهُمْ وَلَٓا اَوْلَادُهُمْۜ اِنَّمَا يُر۪يدُ اللّٰهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِهَا فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ اَنْفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ
Onların malları, zenginlikleri, ekonomik yapıları, sosyal imkânları,güçlü kuvvetli adamları ve çocukları sakın seni imrendirmesin. Allah, bu nimet ve imkânlarla onları bu dünya hayatında ancak cezalandırmayı ve son nefeslerine kadar iman etmeyip canlarının kâfir olarak çıkmasını istemektedir. |
55 |
|
|
وَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ اِنَّهُمْ لَمِنْكُمْۜ وَمَا هُمْ مِنْكُمْ وَلٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ
Buna rağmen münafıklar, sizden yana olduklarına dair Allah'a yemin edip dururlar. Oysa onlar sizden değiller, fakat son derece korkak oldukları için size karşı şirin gözükmeye çalışan kimselerdir. O kadar ki: |
56 |
|
|
لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَـٔاً اَوْ مَغَارَاتٍ اَوْ مُدَّخَلاً لَوَلَّوْا اِلَيْهِ وَهُمْ يَجْمَحُونَ
Eğer sığınabilecekleri güvenli bir yer yahut barınabilecekleri bir mağara, hatta başlarını sokabilecekleri bir delik bulsalardı, oraya koşarak giderlerdi. |
57 |
|
|
وَمِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقَاتِۚ فَاِنْ اُعْطُوا مِنْهَا رَضُوا وَاِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْهَٓا اِذَا هُمْ يَسْخَطُونَ
Onlar arasında, zekât gelirlerinin paylaşımı konusunda —devlet malını kendilerine peşkeş çekmediğin için— birilerinin kayrıldığını öne sürerek seni iğneleyici sözlerle ayıplayanlar da var. Acaba amaçları gerçekten adaleti sağlamak mı? Hayır! Çünkü kendilerine bu mallardan yüklü birpay verilse, dağıtımdan son derece memnun kalırlar, fakat zaten zengin oldukları için bu mallardan kendilerine birpay verilmeyecek olsa, hemen kızarlar. Hâlbuki: |
58 |
|
|
وَلَوْ اَنَّهُمْ رَضُوا مَٓا اٰتٰيهُمُ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللّٰهُ سَيُؤْت۪ينَا اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ وَرَسُولُهُٓۙ اِنَّٓا اِلَى اللّٰهِ رَاغِبُونَ۟
Eğer onlar Allah'ın ve dolayısıyla O'nun talimatları doğrultusunda Elçisinin kendilerine verdiği savaş ganimetlerine razı olsalardı ve "Allah bize yeter. Biz bu yolda yürüdüğümüz sürece Allah bize sonsuz lütuf ve keremiyle daha nice nimetler bahşedecektir, Elçisi de Allah'ın kendisine verdiği nimetleri en âdil biçimde aramızda dağıtacaktır. Doğrusu biz, yalnızca Allah'a gönül bağlamışız!" deselerdi o zaman hem dünyayı, hem de âhireti kazanmış olacaklardı. |
59 |
|
|
اِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَـرَٓاءِ وَالْمَسَاك۪ينِ وَالْعَامِل۪ينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَ۬لَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِم۪ينَ وَف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَابْنِ السَّب۪يلِۜ فَر۪يضَةً مِنَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ
Zekât malları ancak;
Temel ihtiyaçlarını gideremeyen yoksulların, hiç çalışamayacak durumdaki hasta, yatalak, yaşlı, özürlü ve benzeri düşkünlerin,
Zekât toplamak ve dağıtmakla görevli memurların,
İslâm'a yeni giren veya girmesi umulan kişilerin, yani gönülleri İslâm'a ve Müslümanlara ısındırılması gereken kimselerin,
Boyunduruk altında bulunan kölelerin / cariyelerin ve düşman elinde savaş esiri olarak bulunan Müslümanların,
Meşru yöntem ve amaçlarla borçlanmış olup da, elinde olmayan sebeplerle sıkıntıya düştüğü için acil paraya ihtiyacı olanların,
Allah yolunda çarpışan mücahitlerin, İslâm'ı öğretip yayan ilim adamları ve tebliğcilerden ihtiyaç içinde olanların, cihat ve tebliğ amacıyla kurulan müesseselerin,
Ve evinden yurdundan uzak düşmüş, memleketine dönemeyecek şekilde yolda kalmış kimselerin hakkıdır.
Bu düzenleme, bizzat Allah tarafından konulan ve hepinizin uyması gereken bir yasadır. Unutmayın ki, Allah sonsuz ilim ve hikmet sahibidir. O her konuda en isabetli ve faydalı hükümler verir. Asla yanılmaz, yanlış ve gereksiz söz söylemez. Ancak münafıklar, bu hakikati idrak etmezler: |
60 |
|
|
وَمِنْهُمُ الَّذ۪ينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ اُذُنٌۜ قُلْ اُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِن۪ينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مِنْكُمْۜ وَالَّذ۪ينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللّٰهِ لَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ
Onlardan bazıları da, insanların kabahatlerini yüzlerine vurmayacak derecede nezaket ve incelik sahibi olan Peygamberin, o engin şefkat ve hoşgörüsüyle, huzuruna çıkan herkesi, zengin-fakir, soylu-köle demeden ciddiyetle dinlemesini —ki âdil yöneticinin yapması gereken de budur— dillerine doluyor ve "O her söyleneni dinleyen ve her duyduğuna inanan saf bir kulaktır!" diyerek Peygamberi incitiyorlar. De ki: "Evet, o bir kulaktır, fakat sizin iyiliğiniz için çırpınan, hep doğruları, güzellikleri duymaya ve duyurmaya çalışan hayırlı bir kulak! Bu yüzden o, Allah'a iman eder. Dolayısıyla, O'nun adıyla edilen yeminlere itibar eder. Herkesi dinler, fakat yalnızca iyi niyetli ve dürüst müminlerin sözlerine inanır ve o, içinizden iman edenler için bir rahmet kaynağıdır."
Allah'ın Elçisini böyle hakaret ve alay dolu sözlerle incitenler var ya, işte onlar için can yakıcı bir azap vardır! |
61 |
|
|
يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْۚ وَاللّٰهُ وَرَسُولُـهُٓ اَحَقُّ اَنْ يُرْضُوهُ اِنْ كَانُوا مُؤْمِن۪ينَ
Yine bu münafıklar, sizi hoşnut etmek için Allah'a and içip duruyorlar. Oysa asıl hoşnut etmeleri gereken, Allah ve —O'nun dininin tebliğcisi ve temsilcisi olması hasebiyle— Elçisidir, eğer gerçekten inanıyorlarsa! |
62 |
|
|
اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّهُ مَنْ يُحَادِدِ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ فَاَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِداً ف۪يهَاۜ ذٰلِكَ الْخِزْيُ الْعَظ۪يمُ
Hem bilmiyorlar mı ki, her kim Allah'a ve Elçisine başkaldıracak olursa, sonsuza dek cehennem ateşine mahkûm edilecektir? İşte en büyük zillet, en büyük alçalma budur. |
63 |
|
|
يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ اَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا ف۪ي قُلُوبِهِمْۜ قُلِ اسْتَهْزِؤُ۫اۚ اِنَّ اللّٰهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ
Münafıklar kendileri hakkında, kalplerindeki gizli inkârı, inananlara duydukları nefret ve kinlerini ortaya çıkaracak bir surenin gönderilmesinden korkuyorlar. Çünkü Peygambere inanmasalar bile, daha önceki tecrübelerinden, onun bunları "tuhaf ve gizemli bir şekilde" haber aldığını çok iyi biliyorlar. Fakat yine de, inananlarla gizli gizli alay etmeden duramıyorlar. De ki: "Siz alay edin bakalım! Allah, o korktuğunuz şeyleri elbette ortaya çıkaracaktır!" |
64 |
|
|
وَلَئِنْ سَاَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ اِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُۜ قُلْ اَبِاللّٰهِ وَاٰيَاتِه۪ وَرَسُولِه۪ كُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُ۫نَ
Eğer onlara niçin alay ettiklerini soracak olsan, "Biz sadece lâfa dalmış eğleniyorduk!" derler. De ki: "Alay edecek başka bir konu bulamadınız mı? Siz Allah ile, O'nun ayetleri ile ve Elçisi ile mi eğleniyordunuz?" |
65 |
|
|
لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ ا۪يمَانِكُمْۜ اِنْ نَعْفُ عَنْ طَٓائِفَةٍ مِنْكُمْ نُعَذِّبْ طَٓائِفَةً بِاَنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِم۪ينَ۟
"Boşunamazeretlersıralayıp özür dilemeye kalkmayın! Çünkü siz iman ettikten sonra bile bileyeniden kâfir oldunuz. İçinizden bilinçsizce bu konuşmalara katılan veya hatasını anlayıp hemen tövbeeden bir grubu bağışlasak da, diğerlerini ısrarla suç işlemeye devam ettikleri için kesinlikle cezalandıracağız.
Bu münafıkları daha iyi tanıyabilmeniz için, onları iyice deşifre ediyoruz: |
66 |
|
|
اَلْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍۢ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ اَيْدِيَهُمْۜ نَسُوا اللّٰهَ فَنَسِيَهُمْۜ اِنَّ الْمُنَافِق۪ينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ
Hangi çağda ve hangi toplumda olursa olsun, erkek de olsa kadın da olsa bütün ikiyüzlüler, birbirlerinin dostları, yardımcıları ve koruyucularıdır. Çünkü kişiliklerini oluşturan kaynak aynıdır. Karakterleri, huyları, ruh yapıları birbirlerine çok benzer. Hele şu dört temel vasıf, onların en belirgin özelliklerindendir: Kötülükleri emrederler, iyilikleri yasaklarlar ve —gösteriş yapma durumu hariç— olabildiğince cimridirler. Hayatlarında Kur'an'a yer vermeyerek Allah'ı unuttular, Allah da rahmetinden uzaklaştırarak onları unuttu! Gerçekten de ikiyüzlüler, kötülük ve ahlâksızlığı hayat tarzı edinmiş fâsıkların ta kendileridir. Fakathiçbir kötülük cezasız kalmayacaktır: |
67 |
|
|
وَعَدَ اللّٰهُ الْمُنَافِق۪ينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ هِيَ حَسْبُهُمْۚ وَلَعَنَهُمُ اللّٰهُۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُق۪يمٌۙ
Allah, hem ikiyüzlü erkek ve kadınları, hem de diğer bütün kâfirleri, sonsuza dek içerisinde kalacakları cehennem ateşine atacağına söz vermiştir. Onlara ceza olarak bu yeter: Allah, onları rahmetinden kovarak lânetlemiştir. Bu yüzden onlara, cehennemde sürekli bir azap vardır. |
68 |
|
|
كَالَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُٓوا اَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَاَكْثَرَ اَمْوَالاً وَاَوْلَاداًۜ فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذ۪ي خَاضُواۜ اُو۬لٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۚ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
Ey münafıklar! Şu hâlinizle, tıpkı sizden önceki ikiyüzlüler gibisiniz ve sonunuz da onlardan farklı olmayacaktır.Üstelik onlar, sizden daha güçlü, daha zengin ve sayıca daha fazlaydılar. Kendilerine bu nimetleri bahşeden Allah'a kulluk edecekleri yerde,günahlara dalıpdünya malından paylarına düşenle keyif sürmeyi tercih ettiler. İşte, sizden öncekiler nasıl paylarına düşen nimetlerle zevküsefa sürdülerse, siz de onların hâlinden hiç ibret almadan, payınıza düşenlerle gününüzü gün ediyor, onların Allah'ı unutup kötülüklere daldıkları gibi siz de günahlara dalıp gidiyorsunuz.
İşte böylelerinin dünyaya ve ahirete yönelik tüm yaptıkları boşa gitmiştir ve onlar, her şeylerini kaybedip en büyük ziyana uğramışlardır. |
69 |
|
|
اَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَاُ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ اِبْرٰه۪يمَ وَاَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِۜ اَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِۚ فَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلٰكِنْ كَانُٓوا اَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
Onlara kendilerinden önceki toplumlarla ilgili ibret verici bilgiler ulaşmadı mı? Örneğin, tufana yakalanıp sulara gömülen Nuh kavminin, biri korkunç bir kasırga, diğeri sarsıntıyla yok edilen Âd ve Semud kavimlerinin ya da İbrahim'i ateşe atmak isteyen Nemrut ve halkının yâhut müthiş bir zelzeleyle haritadan silinen Medyen ahalisinin ve tepetaklak edilmiş Lut kavminin yaşadığı Sodom ve Gomore adlı şehirlerin başlarına gelenleri duymadılar mı? Bunların hepsi de hakikati pekâlâ biliyorlardı. Çünkü Peygamberleri onlara apaçık mucizeler getirmiş ve hiçbir şüpheye yer vermeyecek biçimde davalarını ispat etmişlerdi. Fakatonlar, bütün bunlara rağmen inkârda diretmişlerdi. Demek ki, Allah onlara asla zulmetmiş değildi. Ne var ki onlar, bizzat kendilerine zulmediyorlardı.
İşte inananların, bu zalimlere karşı, birlik ve beraberlik içerisinde mücadele etmeleri gerekir: |
70 |
|
|
وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِيَٓاءُ بَعْضٍۢ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُق۪يمُونَ الصَّلٰوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَيُط۪يعُونَ اللّٰهَ وَرَسُولَهُۜ اُو۬لٰٓئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللّٰهُۜ اِنَّ اللّٰهَ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ
Hangi çağda ve hangi toplumda olursa olsun, erkek ve kadın bütün inananlar, birbirlerinin yardımcıları, koruyucuları ve velisidirler. Münafıkların tam tersine, onlar iyilikleri emreder, kötülükleri engellemeye çalışırlar. Namazlarını kılar, zekâtlarını verirler. Allah'a ve Elçisine her konuda içtenlikle itaat ederler. Allah'ın rahmetiyle kuşatacağı kimseler, işte bunlardır. Hiç kuşkusuz Allah, sonsuz kudret ve hikmet sahibidir. Dolayısıyla, hiçbir iyilik mükâfatsız bırakılmayacaktır: |
71 |
|
|
وَعَدَ اللّٰهُ الْمُؤْمِن۪ينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً ف۪ي جَنَّاتِ عَدْنٍۜ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللّٰهِ اَكْبَرُۜ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ۟
Allah iman eden erkeklere ve kadınlara, ağaçlarının altından ırmaklar çağlayan ve içinde sonsuza dek yaşayacakları cennet bahçeleri ve sınırsızmutluluk ve huzur kaynağı olan Adn bahçelerinde göz kamaştıran köşkler vadetmiştir. Fakatbütün bunların ötesinde, öyle muhteşem bir nimet var ki: Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak ve O'nun cemalini görmek,akla hayale gelebilecek tüm nimetlerin en güzeli, en büyüğüdür. İşte büyük kurtuluş budur.
Buraya kadar, ikiyüzlüleri tanımanızı sağlayacak ipuçları verilerek yüzlerindeki maske düşürüldü ve gerçek müminlerin özellikleri ortaya kondu. O hâlde: |
72 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِق۪ينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْۜ وَمَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُۜ وَبِئْسَ الْمَص۪يرُ
Ey Peygamber ve Peygamberin izinde yürüyen Müslüman!Allah'ın ayetlerini açıkça inkâr eden kâfirlere ve küfrünü gizleyerek aranıza sızmış olan münafıklara karşı, Kur'an'ın ortaya koyduğu hayat sistemini yeryüzünde egemen kılmak üzere her alanda mücadele et ve İslâm'ın ilkelerini korumak söz konusu olduğunda, onlara karşı sert ve kararlı davran! Unutmasınlar ki, bu gidişle varacakları yer cehennemdir. O ne kötü bir son!
Bu sonu hazırlayan en önemli etken şudur: |
73 |
|
|
يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ مَا قَالُواۜ وَلَقَدْ قَالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَكَفَرُوا بَعْدَ اِسْلَامِهِمْ وَهَمُّوا بِمَا لَمْ يَنَالُواۚ وَمَا نَقَمُٓوا اِلَّٓا اَنْ اَغْنٰيهُمُ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ مِنْ فَضْلِه۪ۚ فَاِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْراً لَهُمْۚ وَاِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ عَذَاباً اَل۪يماً فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۚ وَمَا لَهُمْ فِي الْاَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَص۪يرٍ
Münafıklar, uygun zaman ve zemini bulur bulmaz, İslâm ve Müslümanlar aleyhinde alay ve iftira dolu sözler söylerler. Fakat yüzünüze karşı, katiyen böyle bir şey söylemediklerine dair Allah'a yemin ederler. Oysa kendilerini inkâra sürükleyen o çirkin sözleri kesinlikle söylediler ve Müslüman olmalarının ardından, yeniden ve apaçık kâfir oldular. Ayrıca, başaramadıkları ve Müslümanlar Kur'an'a sarıldıkları sürece de asla başaramayacakları işlere yeltendiler. Örneğin, karşı bir darbeyle yönetimi ele geçirmek amacıyla, Peygambere suikast girişiminde bulundular. Çünkü münafıklar, amaçlarına ulaşabilmek için öncelikle İslâm toplumunun öncü kadrosunu saf dışı bırakmaya çalışırlar.
Onların bütün bu düşmanlıklarının tek sebebi, sonsuz lütuf ve bereketi sayesinde Allah'ın ve ilâhî iradenin gerçekleşmesine vesile olması yönüyle Elçisinin, onları maddî ve manevî nimetlerle zenginleştirmiş olmasından başka bir şey değildir. Öyle ya, akıl ve sağduyusunu tamamen yitirmiş nankörlerden başka kim, kendisine kurtuluş ve refah sunan bir kimseye düşmanlık besler? Eğer fırsat varken pişman olup tövbe ederlerse kendileri için iyi olur. Fakat yüz çevirecek olurlarsa, Allah onları hem bu dünyada da, hem de âhirette can yakıcı bir azaba mahkûm edecektir ve yeryüzünde onları koruyabilecek ne bir dostları, ne de yardımcıları olacaktır. |
74 |
|
|
وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللّٰهَ لَئِنْ اٰتٰينَا مِنْ فَضْلِه۪ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِح۪ينَ
Yine onlardan bazıları, Allah'a şöyle söz vermişlerdi: "Şayet Allah bize lütuf ve kereminden zenginlik bahşedecek olursa, o zaman elbette bir kısmını Allah yolunda harcayıp bağışta bulunacağız ve kesinlikle dürüst ve iyiliksever insanlar olacağız!" |
75 |
|
|
فَلَمَّٓا اٰتٰيهُمْ مِنْ فَضْلِه۪ بَخِلُوا بِه۪ وَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ
Fakat Allah lütuf ve keremiyle onlara istedikleri malı mülkü verince, dünya malına aşırı bir tutkuyla bağlanıp cimrilik ettiler ve verdiklerisözden cayıp Allah'ın emrinden yüz çevirdiler. |
76 |
|
|
فَاَعْقَبَهُمْ نِفَاقاً ف۪ي قُلُوبِهِمْ اِلٰى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَٓا اَخْلَفُوا اللّٰهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ
Bunun üzerine Allah, kendisine verdikleri sözden döndükleri ve yalan söyledikleri için, huzuruna çıkacakları o büyük Gün gelinceye kadar kalplerine inkâr ve ikiyüzlülük hastalığını soktu. |
77 |
|
|
اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوٰيهُمْ وَاَنَّ اللّٰهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِۚ
Peygamber ve müminler aleyhinde plânlar kuran o münafıklar bilmiyorlar mı ki, Allah onların içlerinde gizlediklerini ve aralarında geçen gizli konuşmaları bilmektedir? Ve yine düşünmüyorlar mı ki, Allah evrenin tüm gizliliklerini en iyi bilendir?
Sadakayı teşvik eden ayetler inince, varlıklı müminlerden biri gelip bol miktarda sadaka verdi. Münafıklar, "Şuna bakın, gösteriş yapıyor!" diyerek adamı kınadılar. Sonra fakir bir mümin geldi ve sadece bir ölçek hurma verdi. Bu defa münafıklar, "Allah'ın bunun bir ölçek hurmasına ihtiyacı mı var?" diyerek onu da kınadılar. Bunun üzerine, aşağıdaki ayet nazil oldu: |
78 |
|
|
اَلَّذ۪ينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّع۪ينَ مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذ۪ينَ لَا يَجِدُونَ اِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْۜ سَخِرَ اللّٰهُ مِنْهُمْۘ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ
O münafıklar, gönülden bağışta bulunan varlıklı müminleri gösteriş yapmakla suçlayarak kınıyorlar. Öte yandan, ancak imkânları ölçüsünde bulabildiklerini veren yoksul müminleri de, "Bu üç beş kuruşa Allah'ın ihtiyacı mı var?" diyerek alaya alıyorlar. Oysa Allah, asıl kendilerini alay edilecek duruma düşürmüştür. İşte bunların hakkı, can yakıcı bir azaptır. |
79 |
|
|
اِسْتَغْفِرْ لَهُمْ اَوْ لَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْۜ اِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْع۪ينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللّٰهُ لَهُمْۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِق۪ينَ۟
EyMuhammed! Onların bağışlanması için ister af dile, ister dileme, hiç fark etmez. Onlar için bir değil, yetmiş kere af dileyip yalvarsan bile, yine de Allah onları affetmeyecektir. Çünkü onlar, Allah'ı ve Elçisini tanımayıp emirlerine başkaldırarak inkâr ettiler. Allah ise, kötülükte inatla direten ve ısrarla yoldan çıkmak isteyen böyle fâsık bir topluluğu doğru yola iletmez.
Hâl böyleyken: |
80 |
|
|
فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللّٰهِ وَكَرِهُٓوا اَنْ يُجَاهِدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَقَالُوا لَا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّۜ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ اَشَدُّ حَراًّۜ لَوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ
Birtakım bahanelerle Tebük seferinden geri kalan münafıklar, Allah'ın Elçisine karşı gelerek cihattan kaçıp evlerinde oturdukları için sevindiler. Mallarıyla ve canlarıyla Allah yolunda cihâd etmekten hoşlanmayıp, birbirlerine, "Bu sıcakta sefere çıkmayın!" dediler. Onlara de ki: "Evet,ama cehennem ateşi daha sıcaktır!" Keşke bunu kavrayabilselerdi. |
81 |
|
|
فَلْيَضْحَكُوا قَل۪يلاً وَلْيَبْكُوا كَث۪يراًۚ جَزَٓاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
Yapıp ettiklerinden dolayı artık az gülsünler, çok ağlasınlar. Çünkü onları şiddetli bir azap bekliyor. |
82 |
|
|
فَاِنْ رَجَعَكَ اللّٰهُ اِلٰى طَٓائِفَةٍ مِنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ اَبَداً وَلَنْ تُقَاتِلُوا مَعِيَ عَدُواًّۜ اِنَّكُمْ رَض۪يتُمْ بِالْقُعُودِ اَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخَالِف۪ينَ
Ey Muhammed! Allah seni bu seferden sağ salim döndürüp onlardan bir grupla karşılaştırdığında, eğer seninlebaşka bir savaşa çıkmak için izin isterlerse onlara de ki: "Hayır! Bundan böyle benimle birlikte asla gazaya çıkamayacak, hiçbir düşmana karşı benimle beraber savaşamayacaksınız. Çünkü siz ilk defasında sizi çağırdığımızda, en zor zamanda bizi yalnız bırakarak evinizde oturmayı tercih etmiştiniz. O hâlde, geride kalan kadın, çocuk, yaşlı ve özürlü insanlarla beraber oturmaya devam edin."
Bu tip münafıklara karşı açıkça tavrınızı koymalısınız: |
83 |
|
|
وَلَا تُصَلِّ عَلٰٓى اَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ اَبَداً وَلَا تَقُمْ عَلٰى قَبْرِه۪ۜ اِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ
Onlardan ölen hiç kimsenin cenaze namazını kılma ve mezarının başında dua etmek için durma! Çünkü onlar Allah'ı ve Elçisini inkâr ettiler ve fırsat varken tövbe de etmeyip, kâfir olarak can verdiler. Ve sonunda, uğrunda kâfirliği bile göze aldıkları dünya nimetlerini bırakıp gittiler. Bunun içindir ki: |
84 |
|
|
وَلَا تُعْجِبْكَ اَمْوَالُهُمْ وَاَوْلَادُهُمْۜ اِنَّمَا يُر۪يدُ اللّٰهُ اَنْ يُعَذِّبَهُمْ بِهَا فِي الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ اَنْفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ
Onların insanî ve ahlâkî değerleri ayaklar altına alarak yığıp biriktirdikleri o göz alıcı servetleri ve etraflarında pervane gibi dönen güçlü kuvvetli adamları, çocukları, ekonomik yapılarıve sosyal imkânları sakın seni imrendirmesin. Çünkü Allah, ilk bakışta insana çekici görünen bu nimet ve imkânlarla onları daha bu dünyada cezalandırmayı ve kâfir olarak canlarının çıkmasını istiyor. Çünkü onlar bunu fazlasıyla hak ettiler: |
85 |
|
|
وَاِذَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ اَنْ اٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَجَاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ اُو۬لُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَقَالُوا ذَرْنَا نَكُنْ مَعَ الْقَاعِد۪ينَ
"Allah'a yürekten boyun eğerek iman edin ve Elçisiyle birlikte Allah yolunda cihada katılın!" diye bir ayet indirildiği zaman, içlerinden sağlık ve servet sahibi olanlar bile, "Ya Muhammed! Bizi bırak da evlerinde oturan şu kadın ve çocuklarla birlikte kalalım!" diyerek senden savaşa gelmeme konusunda izin istemişlerdi. |
86 |
|
|
رَضُوا بِاَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِـعَ عَلٰى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُونَ
Böylece Allah yolunda savaşmaktan kaçarak, geride kalan çocuk ve kadınlarla oturmayı içlerine sindirebildiler. Bu yüzden de kalplerine öyle bir mühür vuruldu ki, artık hiçbir gerçeği duyamaz, hiçbir hakikati idrak edemez hâle geldiler. |
87 |
|
|
لٰكِنِ الرَّسُولُ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ لَهُمُ الْخَيْرَاتُۘ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
Fakat Peygamber ve onunla birlikte iman eden müminler, mallarıyla ve canlarıyla Allah yolunda kahramanca cihâd ederler. İşte dünyada da âhirette de üstünlük, şeref, başarı vb. bütüniyilik ve güzellikler onların olacaktır. Sonsuz mutluluk ve kurtuluşa erecek olanlar da, işte onlardır. |
88 |
|
|
اَعَدَّ اللّٰهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ۟
Allah onlara, ağaçlarının altından ırmaklar akan ve sonsuza dek içinde yaşayacakları muhteşem cennet bahçeleri hazırlamıştır. İşte budur en büyük başarı, en büyük mutluluk. |
89 |
|
|
وَجَٓاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْاَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذ۪ينَ كَذَبُوا اللّٰهَ وَرَسُولَهُۜ سَيُص۪يبُ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ
Medine çevresindeki çöllerde göçebe bir hayat süren bedeviler arasından, savaşa katılmalarını engelleyecekgeçerli mazeretleri bulunanlar, kendilerine izin verilmesi için Peygamberin huzuruna geldiler. Öte yandan, Medine'ye gelmelerinin mümkün olmadığını ileri sürerek Allah'a ve Elçisine karşı yalan söyleyen kabileler ise, gelip özür beyan etme zahmetine bile katlanmadan, evlerinde oturmayı tercih ettiler. Amaşunu iyi bilin ki, bunların arasından böyle yalan söyleyerek nankörlük edenlere, yakında can yakıcı bir azap erişecektir. |
90 |
|
|
لَيْسَ عَلَى الضُّعَفَٓاءِ وَلَا عَلَى الْمَرْضٰى وَلَا عَلَى الَّذ۪ينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنْفِقُونَ حَرَجٌ اِذَا نَصَحُوا لِلّٰهِ وَرَسُولِه۪ۜ مَا عَلَى الْمُحْسِن۪ينَ مِنْ سَب۪يلٍۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌۙ
Yaşlılık, sakatlık gibi sebeplerle bünyesi zayıf olanlara, savaşa gidemeyecek derecedeki hastalara ve kendilerine savaş araç gereçleri temin etmek üzere harcayacak para bulamayan yoksullara, savaşa katılmadıkları için herhangi bir sorumluluk yoktur. Yeter ki, Allah'a ve Elçisine karşı dürüst ve samimi olsunlar da, diğer görev ve sorumluluklarını güzelce yerine getirsinler. Böyle güzel davrananlara, savaşa gitmedikleri için bir sorumluluk yoktur. Çünkü Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir. |
91 |
|
|
وَلَا عَلَى الَّذ۪ينَ اِذَا مَٓا اَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لَٓا اَجِدُ مَٓا اَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِۖ تَوَلَّوْا وَاَعْيُنُهُمْ تَف۪يضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً اَلَّا يَجِدُوا مَا يُنْفِقُونَۜ
Ayrıca, kendilerine malzeme ve binek temin etmen için huzuruna geldiklerinde, "Üzgünüm, size verecek binek bulamıyorum." dediğin zaman, binek ve savaş araç gereçleri satın almak üzere harcayacak bir şey bulamadıkları için üzüntüden gözleri yaşararak veyürekleri kan ağlayarak dönüp giden o fakir müminlere de savaşa katılmadıkları için sorumlulukyoktur. |
92 |
|
|
اِنَّمَا السَّب۪يلُ عَلَى الَّذ۪ينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَهُمْ اَغْنِيَٓاءُۚ رَضُوا بِاَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِۙ وَطَبَعَ اللّٰهُ عَلٰى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
Sorumluluk ancak, savaşa çıkabilecek kadar güçlü ve zengin oldukları hâlde, görevden kaçmak için senden izin isteyen kimseleredir. Çünkü onlar, Allah yolunda kahramanca savaşarak O'nun hoşnutluğunu kazanmak yerine, geride kalan çocuk ve kadınlarla oturmayı tercih ettiler. Bu yüzden Allah onların kalplerini mühürledi, artık kendilerini nasıl bir felâketin beklediğini bilmezler. |
93 |
|
|
يَعْتَذِرُونَ اِلَيْكُمْ اِذَا رَجَعْتُمْ اِلَيْهِمْۜ قُلْ لَا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّاَنَا اللّٰهُ مِنْ اَخْبَارِكُمْۜ وَسَيَرَى اللّٰهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ اِلٰى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Seferden dönüp yanlarına vardığınız zaman, size bin bir çeşit mazeretler sayıp dökecekler. O zaman onlara de ki: "Boşunabahaneleruydurup özür dilemeye kalkmayın. Artık size kesinlikle inanmıyoruz. Çünkü Allah, daha biz yoldayken sizinle ilgili her şeyin içyüzünü bize bildirmişti. O hâlde, artık attığınız her adıma dikkat edin! Zira Allah da, Elçisi de, bundansonra nasıl davranacağınızı ve neler yapacağınızı görecektir. Böylece, özgür iradenizle kendi seçiminizi yapmanız için dünyada bir süre daha imtihan edileceksiniz. Ve sonunda hepiniz, gaybı ve şehadeti, yani evrendeki gizli açık her şeyi bilen yüce Rabb'inizin huzuruna çıkarılacaksınız. O zaman Allah, dünya hayatında yaptığınız her şeyi size bildirecek ve herkese hak ettiği karşılığı tam olarak verecektir." |
94 |
|
|
سَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَكُمْ اِذَا انْقَلَبْتُمْ اِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْۜ فَاَعْرِضُوا عَنْهُمْۜ اِنَّهُمْ رِجْسٌۘ وَمَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُۚ جَزَٓاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
Evet, zafer kazanmış olarak seferden dönüp yanlarına vardığınızda, kendilerini cezalandırmaktan vazgeçip bırakmanız için yalanlar uydurup Allah'a yemin edecekler. O hâlde bırakın onları, fakatarzu ettikleri gibi hoşgörü ve sevgiyle değil, onları cezalandırmak ve tehlikelerinden uzak durmak için. Çünkü onlar, niyet ve davranışları itibariyle birer pisliktirler. İşledikleri bunca çirkin işlerine karşılık ceza olarak, varacakları yer de cehennemdir! |
95 |
|
|
يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْۚ فَاِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَاِنَّ اللّٰهَ لَا يَرْضٰى عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِق۪ينَ
Sizi kandırıp gönlünüzü kazanmak için size yeminler edecekler. Ne var ki, siz onlardan hoşnut olsanız bile, Kur'an'ın rehberliğini reddederek yoldan çıkan bu insanlardan Allah asla razı olmayacaktır! Medine'deki münafıkların hâli böyle. Köylerde ve varoşlarda yaşayanlara gelince: |
96 |
|
|
اَلْاَعْرَابُ اَشَدُّ كُفْراً وَنِفَاقاً وَاَجْدَرُ اَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ عَلٰى رَسُولِه۪ۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ
Medine çevresindeki çöllerde göçebe hayat süren bedeviler, içinde bulundukları şartlardan ve yapılarındaki kabalık ve sertlikten dolayı, yerleşik bir hayat süren şehirlilere nazaran hem inkârcılık ve ikiyüzlülükte daha aşırıdırlar, hem de Allah'ın Elçisine gönderdiği Kur'an'ın hükümlerini tanımamaya daha yatkındırlar. Unutmayın ki, Allah sonsuz ilim ve hikmet sahibidir. Kullarının yapısını ve özelliklerini en iyi O bilir. Her konuda en doğru hükmü verir, sonsuz hikmetiyle her şeyi yerli yerince ve en uygun biçimde yapar. |
97 |
|
|
وَمِنَ الْاَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَماً وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَٓائِرَۜ عَلَيْهِمْ دَٓائِرَةُ السَّوْءِۜ وَاللّٰهُ سَم۪يعٌ عَل۪يمٌ
Öyle bedeviler vardır ki, İslâm'ı yalnızca siyasî bir tavır olarak benimsedikleri için, zekât başta olmak üzere, Allah yolunda harcadıkları şeyleri zoraki ödenmesi gereken bir ceza, boşa gitmiş bir kayıp, bir angarya sayar ve bu yükümlülükten kurtulmak için de sizin başınıza türlü belâların gelmesini beklerler. Fakat o bekledikleri kötü belâ, kendi başlarına gelecektir! Çünkü Allah her şeyi işiten, her şeyi bilendir.
Bununla birlikte, medeniyetten uzak olan bütün insanlar böyledir zannetmeyin: |
98 |
|
|
وَمِنَ الْاَعْرَابِ مَنْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ قُرُبَاتٍ عِنْدَ اللّٰهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِۜ اَلَٓا اِنَّهَا قُرْبَةٌ لَهُمْۜ سَيُدْخِلُهُمُ اللّٰهُ ف۪ي رَحْمَتِه۪ۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ۟
Öyle bedeviler de vardır ki, Allah'a ve âhiret gününe yürekten inanırlar. O'nun uğrunda harcadıklarını, kendilerine Allah katında yakınlık ve sevgi kazandıran ve Peygamberin hayır duasını almalarını sağlayan birer vesile ve fırsat olarak görürler. Gerçekten de bu harcadıkları mallar, onlar için Allah katında bir yakınlık ve hoşnutluk vesilesi olacaktır. O hâlde müjde onlara: Allah onları rahmeti ile onurlandıracak ve cennetine koyacaktır. Hiç kuşkusuz Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir.
Fakat bu müjdeyi asıl hak edenler şunlardır: |
99 |
|
|
وَالسَّابِقُونَ الْاَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِر۪ينَ وَالْاَنْصَارِ وَالَّذ۪ينَ اتَّبَعُوهُمْ بِاِحْسَانٍۙ رَضِيَ اللّٰهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَاَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي تَحْتَهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَداًۜ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ
Müminlerin ateşle imtihan edildiği en sıkıntılı günlerde, Allah yolunda mücadele ve fedakârlık konusunda başkalarına örneklik ve öncülükederek İslâm'da ilk dereceyi kazanan öncü muhacirler, yani Mekke henüz düşmanların elindeyken zulmün egemen olduğu öz yurtlarını terk ederek Medine'ye, İslâm diyarına göçeden ilk Müslümanlar ve ensâr, yanikendi ülkelerine sığınan din kardeşlerine kucak açan ve her türlü fedakârlığı göstererek onları barındıran Medineli Müslümanlar ile daha sonraki çağlarda İslâm'a girerek ortaya koydukları güzel davranışlarla onların izinde yürüyenler var ya, işte Allah onlardan razı olmuş, onlar da Allah'tan razı olmuşlardır. Allah onlara, ağaçlarının altından ırmaklar çağıldayan ve sonsuza dek içinde yaşayacakları cennet bahçeleri hazırlamıştır. İşte en büyük kurtuluş budur. |
100 |
|
|
وَمِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْاَعْرَابِ مُنَافِقُونَۜ وَمِنْ اَهْلِ الْمَد۪ينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْۜ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْۜ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ اِلٰى عَذَابٍ عَظ۪يمٍۚ
Çevrenizdeki çöllerde yaşayan bedeviler arasında ve Medine halkı içerisinde, ikiyüzlülüğü huy edinmiş ve içlerindeki nifakı gizlemekte iyice ustalaşmış münafıklar var. Öyle ki, haklarında vahiy nazil olmadıkça, sen bile onları tanıyamazsın. Onları ancak biz tanırız. Bir dünyada, bir de kabir âleminde olmak üzere onları iki kez cezalandıracağız. Daha sonra onlar, cehennemde asıl cezayı çekmeleri için büyük bir azaba mahkûm edilecekler. |
101 |
|
|
وَاٰخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلاً صَالِحاً وَاٰخَرَ سَيِّئاًۜ عَسَى اللّٰهُ اَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ
Bir de, tembellik ederek savaştan geri kalan, fakat ikiyüzlüler gibi yalandan mazeretler uydurmaya kalkışmayıp günahlarını itiraf ederek vicdan azabıyla kendilerini mescidin direğine bağlayıp cezalandıran ve affedilinceye kadar da bu şekilde kalacaklarına yemin eden diğerleri var ki, bunlar iyi işle kötü işi birbirine karıştırmışlardı. Sefere çıkmamakla kötü bir iş yapmış, fakat daha sonra günahlarının farkına varıp içtenlikle tövbe ederek iyi bir davranış göstermişlerdi. Dürüst ve samimi birer Müslüman olarak bilinen bu insanlar —ki içlerinde Bedir savaşına katılmış olanlar da vardı— her nasılsa gevşeklik gösterip bu savaşa katılmamışlardı. İşte bunlar, affedilmek için biraz daha bekleyecekler. Bu zaman zarfında, işledikleri günahın acısını bir süre daha içlerinde duysunlar. Fakat Allah'ın rahmetinden de asla ümit kesmesinler. Allah'ın onları bağışlaması umulabilir. Hiç kuşkusuz Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir. |
102 |
|
|
خُذْ مِنْ اَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكّ۪يهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْۜ اِنَّ صَلٰوتَكَ سَكَنٌ لَهُمْۜ وَاللّٰهُ سَم۪يعٌ عَل۪يمٌ
O hâlde ey Peygamber! Onların tövbelerinin kabul edildiğini resmen göstermek üzere, Allah yolunda bağışladıkları mallarından uygun bir miktarı devlet reisi sıfatıylazekât veya sadaka olarak al ve onu Allah yolunda harca ki, böylece onları günahlarından arındırıp tertemiz kılasın. Ayrıca onların bağışlanmaları için Allah'a dua et. Çünkü senin duan, onlar için huzur ve teselli kaynağıdır. Bununla birlikte, hangilerinin affedilmeye lâyık olduğuna karar verecek olan Allah'tır. Zira Allah her şeyi işitendir, bilendir. Hâl böyleyken, günahlarından vazgeçip Allah'a dönmek için daha ne bekliyorlar? |
103 |
|
|
اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِه۪ وَيَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَاَنَّ اللّٰهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّح۪يمُ
Allah'ın pişmanlıkla kendisine yönelen kullarının tövbesini kabul edeceğini, içtenlikle yapılan iyilikleri ve verilen sadakaları geri çevirmeyeceğini ve kullarına karşı çok bağışlayıcı, çok merhametli olduğunu bilmiyorlar mı? |
104 |
|
|
وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللّٰهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَۜ وَسَتُرَدُّونَ اِلٰى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَۚ
Ey Peygamber! İşledikleri günahtan tövbe edip Rab'lerine yönelen o müminlere de ki: "Bundan böyle, hatanızı telâfi edip samimiyetinizi ispatlamak için çok çalışın! Allah, ortaya koyacağınız davranışlara bakacak ve buna göre sizi değerlendirecektir, Elçisi ve diğer müminler de… Unutmayın ki, bu dünyanın ötesi de var: Eninde sonunda hepiniz, evrendeki gizli açık her şeyi bilen yüce Rabb'inizin huzuruna çıkarılacaksınız ve o zaman O, tüm yaptıklarınızı size bir bir bildirecek ve hak ettiğiniz ceza veya mükâfatı tam olarak verecektir.
İyi birer Müslüman oldukları hâlde, kendilerinden hiç beklenmeyecek bir gaflet göstererek seferden geri kalan üç kişinin durumuna gelince: |
105 |
|
|
وَاٰخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِاَمْرِ اللّٰهِ اِمَّا يُعَذِّبُهُمْ وَاِمَّا يَتُوبُ عَلَيْهِمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ
Gerek zenginlik, gerek iman sağlamlığı bakımından savaşa katılmayışlarını mazur gösterecek hiçbir hafifletici sebepleri bulunmadığı içindaha ağır bir cezayı hak eden diğer bir kısmının durumu ise, Allah'ın 118. ayette vereceği hükme bırakılmıştır. Çünkü Allah, bu üç kişiyi bir süre daha bekletip zor bir imtihandan geçirecek ve gösterecekleri tavra göre ya onları cezalandıracak, ya da affedecektir. Hiç kuşkusuz Allah, sonsuz ilim ve hikmet sahibidir.
İşte bu ilim ve hikmetinin gereği olarak, İslâm devletine karşı komplolar düzenleyenlerin kurduğu sözde ‘mescitlerin' içyüzünü ortaya koyuyor, böyle yerlere karşı nasıl bir tavır takınmanız gerektiğini size öğretiyor:
Peygamber (s), Medine'ye hicret ettiği ilk günden beri, Hazreç kabilesinin ileri gelenlerinden biri olan ve yıllar önce Hristiyanlığı benimseyen Ebu Âmir adındaki bir rahibin amansız düşmanlığıyla karşı karşıya kalmıştı. Kutsal metinler hakkındaki derin bilgisinden dolayı halkın nazarında saygın bir yeri olan bu adam, Peygambere duyduğu kin ve haset yüzünden münafıklarla ve müşriklerle işbirliği yaparak İslâm'a karşı amansız bir muhalefete girişmiş, Peygambere karşı yapılan hemen her savaşta aktif rol oynamıştı. Bütün çabalarına rağmen Arabistan'da İslâm'ın önünde durabilecek hiçbir gücün kalmadığını görünce, Bizans İmparatorunu Müslümanlara saldırması için kışkırtmak amacıyla Suriye'ye göçtü. Bu arada, sürekli temas hâlinde olduğu Medine'deki yandaşlarına, şehrin yakınlarında bir kasaba olan Kuba'da yeni bir mescit yapmalarını önerdi. Böylece münafıklar, Ebu Âmir Roma ordusuyla Medine'yi işgal edinceye kadar rahatça buluşup Müslümanlar aleyhine plânlar yapacakları bir ortama kavuşmuş olacaklardı. Bu mescit, aynı zamanda onun gönderdiği ajanları kamufle eden masum görünüşlü ve güvenli bir komuta merkezi işlevi de görecekti. Münafıklar mescidi bitirip faaliyetlerine başlamışlardı ki, onların inşa ettikleri ve kıyamete kadar inşa edecekleri sözde mescitlere karşı nasıl tavır takınılması gerektiğini bildiren aşağıdaki ayet nazil oldu. Peygamber (s) de Tebük seferinden döner dönmez, ayette sözü edilen dırar mescidini yıktırıp yerle bir etti: |
106 |
|
|
وَالَّذ۪ينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِرَاراً وَكُفْراً وَتَفْر۪يقاً بَيْنَ الْمُؤْمِن۪ينَ وَاِرْصَاداً لِمَنْ حَارَبَ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُۜ وَلَيَحْلِفُنَّ اِنْ اَرَدْنَٓا اِلَّا الْحُسْنٰىۜ وَاللّٰهُ يَشْهَدُ اِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
Ey şanlı Elçi! Münafıklara karşı son derece dikkatli olmalısın. Çünkü onlar arasındayıkıcı ve zarar verici faaliyetlerde bulunmak, inkâr cephesini güçlendirerek kâfirlere yardım etmek, Müslümanlar arasına fitne ve ayrılık sokarak onları birbirine düşürmek ve öteden beri Allah'a ve Elçisine karşı savaş ilan etmiş olan Ebu Âmir adındaki İslâm düşmanınayataklık edip casuslarını barındırarak ona bir gözetleme ve istihbarat merkezi oluşturmak için sizin mescidinize alternatif bir mescit kuranlar var. Kendilerini hesaba çekeceğin zaman, "Vallahi bizim iyilikten başka bir amacımız yoktu!" diyerek yemin edecekler. Fakatsakın onlara inanma! Çünkü onların yalancı olduğuna bizzat Allah şahittir. |
107 |
|
|
لَا تَقُمْ ف۪يهِ اَبَداًۜ لَمَسْجِدٌ اُسِّسَ عَلَى التَّقْوٰى مِنْ اَوَّلِ يَوْمٍ اَحَقُّ اَنْ تَقُومَ ف۪يهِۜ ف۪يهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ اَنْ يَتَطَهَّرُواۜ وَاللّٰهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّر۪ينَ
Orada asla namaza durma! Medine'de bulunan ve ta ilk günden Allah'ın emirlerine bağlılık, doğruluk, samimiyet ve takva temeli üzerine kurulan mescit, içinde namaz kılmana elbette daha lâyıktır. Çünkü orada, her türlü günah kirlerinden arınma isteğiyle dolup taşan yiğitler vardır ki, Allah böylekötülüklerden arınanları sever. |
108 |
|
|
اَفَمَنْ اَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلٰى تَقْوٰى مِنَ اللّٰهِ وَرِضْوَانٍ خَيْرٌ اَمْ مَنْ اَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلٰى شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانْهَارَ بِه۪ ف۪ي نَارِ جَهَنَّمَۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِم۪ينَ
Binasını Allah'a saygı, bağlılık ve O'nun hoşnutluğunueldeetmetemeli üzerine kuran kimse mi hayırlıdır, yoksa yıkılıp çökmeye yüz tutmuş bir uçurumun kenarına binasını kurup da onunla birlikte cehennem ateşine yuvarlanan kimse mi?
Allah, zulüm ve haksızlık yapan bir toplumu doğru yola iletmez. |
109 |
|
|
لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذ۪ي بَنَوْا ر۪يبَةً ف۪ي قُلُوبِهِمْ اِلَّٓا اَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ۟
Münafıkların kurmuş oldukları bu gibi binalar, kurum ve kuruluşlar, kalpleri ölümün şiddetiyle paramparça oluncaya dek yüreklerinde bir huzursuzluk, şüphe ve tedirginlik kaynağı olacaktır. Hiç kuşkusuz Allah her şeyi eksiksiz bilendir, sonsuz hikmet sahibidir. |
110 |
|
|
اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَۜ يُقَاتِلُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقاًّ فِي التَّوْرٰيةِ وَالْاِنْج۪يلِ وَالْقُرْاٰنِۜ وَمَنْ اَوْفٰى بِعَهْدِه۪ مِنَ اللّٰهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذ۪ي بَايَعْتُمْ بِه۪ۜ وَذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ
Gerçek şu ki, Allah müminlerden canlarını ve mallarını —karşılığında onlara cenneti vermek üzere— satın almıştır. Şöyle ki, onlar yeryüzünde zulmü engellemek ve Kur'an'ın ortaya koyduğu hayat sistemini egemen kılmak için Allah yolunda kahramanca savaşırlar. Er meydanlarında zalimlerin ordularını bozguna uğratır, askerlerini öldürürler ve gerekirse bu uğurda seve seve can verirler. Bu, Allah'ın Tevrat'ta, İncil'de ve Kur'an'da yerine getirmeyi bizzat üstlendiği ve gerçekliğinde asla şüphe olmayan bir vaattir. Öyle ya, verdiği söze Allah'tan daha vefakâr kim olabilir? O hâlde, yaptığınız bu sözleşmeden dolayı sevinin ey müminler! İşte budur en büyük başarı, en büyük kurtuluş!
Nitekim bugün Hristiyanların elinde bulunan muharref İncil'de şu ifadeler yer almaktadır:
(İsa dedi ki:) "Ne mutlu, doğruluk ve iyilik uğrunda eziyete uğrayanlara; çünkü cennet onlarındır!" (Matta, 5: 10)
"Yeryüzüne (zalimlerin egemen olduğu bir) barış getirmeye geldim sanmayın! Ben barış değil, fakat (mazlumun hakkını savunmak için) kılıç getirmeye geldim! Çünkü ben adamla babasının, kızla anasının ve gelinle kaynanasının arasına ayrılık koymaya geldim. (...) Hayatını bulan onu kaybetmiş olacaktır ve benim uğruma canını veren, onu bulmuş olacaktır." (Matta, 10: 34–39)
Muharref Tevrat'ta ise şöyle denilmektedir:
"Düşmanlarına karşı cenge çıktığın (...) zaman onlardan korkmayacaksın. Çünkü seni Mısır diyarından çıkaran Allah'ın Rab seninle beraberdir." (Tesniye, 20/1)
Bütün kutsal kitaplarda müjdelenen bu bahtiyarlar, şu niteliklere sahiptirler: |
111 |
|
|
اَلتَّٓائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّٓائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْاٰمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللّٰهِۜ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِن۪ينَ
Onlar ilâhî rahmetten ümit kesmeyip daima Allah'a yönelerek günahlarından tövbe eden, yalnızca O'na kulluk ve ibadet eden, en derin şükran ve minnettarlık duygularıyla O'nu övüp yücelterek hamd eden, Allah yolunda cihad etmek ve İslâm'ı insanlara tebliğ etmek gibi yüce gayelerle yeryüzünde gezip dolaşan, O'nun huzurunda boyun eğip secdeye kapanan, insanlara iyiliği emredip kötülüğü yasaklayan, Allah'ın çizdiği sınırları tüm güçleriyle koruyan ve O'nun belirlediği kanunları hayata egemen kılmak için mücadele eden kimselerdir. O hâlde ey Peygamber, bu nitelikleri taşıyan müminleri sonsuz nimetlerle müjdele!
İbrahim Peygamber, iman etmeden ölen babasının bağışlanması için Allah'a dua etmişti (19. Meryem, 47 ve 26. Şuara, 86). Onu kendilerine örnek alan bazı müminler de, kâfir olarak ölen akrabaları için bağışlanma dilemeye başladılar ve Peygamberin de bu yönde dua etmesini istediler. Bunun üzerine, aşağıdaki ayet nazil oldu: |
112 |
|
|
مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِك۪ينَ وَلَوْ كَانُٓوا اُو۬ل۪ي قُرْبٰى مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ اَنَّهُمْ اَصْحَابُ الْجَح۪يمِ
Ne Peygambere, ne de diğer müminlere, kâfir olarak ölen ve cehennemlik oldukları artık kesinleşmiş olan müşrikler ve kâfirler için —onlar yakın akrabaları bile olsalar— bağışlanma dilemek yaraşmaz. Zira Allah, kendisine ortak koşanları ve inkâr edenleri bağışlamayacağını kesin hükme bağlamıştır (4. Nisâ: 48, 116). Ancak bu, onlarla tüm bağlarınızı koparmanızı gerektirmez. Aksine, kâfir bile olsalar akrabalarınızın haklarını gözetmeli, dertlerine ortak olmalısınız. İslâm'a ve Müslümanlara fiilen saldırmadıkları sürece, gereken ilgi ve yakınlığı göstererek onlara sevgi ve şefkatle yaklaşmalısınız. Hayatta oldukları sürece, imana gelmeleri ve bağışlanmaları için dua edebilirsiniz. Fakat inkârda diretmiş ve bu hâlde ölmüşlerse, artık onlar için dua etmemelisiniz.
Peki, nasıl oldu da İbrahim, kâfir olarak ölen babası için bağışlanma diledi? |
113 |
|
|
وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ اِبْرٰه۪يمَ لِاَب۪يهِ اِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهَٓا اِيَّاهُۚ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَـهُٓ اَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّٰهِ تَبَرَّاَ مِنْهُۜ اِنَّ اِبْرٰه۪يمَ لَاَوَّاهٌ حَل۪يمٌ
İbrahim'in, hakikati inatla reddeden babasının bağışlanması için yaptığı duaya gelince, bu sadece, ona ölümünden önce vermiş olduğu bir sözden kaynaklanıyordu (19. Meryem: 47; 26. Şuara: 86 ve 60. Mümtehine: 4). Ne var ki, ilâhî uyarı sonucunda onun Allah düşmanı olduğunu ve Allah ortak koşan böyle kimselerin bağışlanmalarının söz konusu olamayacağını kesin olarak anlayınca, babası için dua etmekten vazgeçerek ondan uzak durdu. Doğrusu İbrahim, çok ama çok ince ruhlu, son derece merhametli ve yumuşak kalpli biriydi. Bu yüzden babasına bu sözü vermişti.
Bununla birlikte, ilâhî hüküm kendilerine bildirilmeden önce böyle hatalı davrananlar, bundan sorumlu tutulmayacaklardır: |
114 |
|
|
وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ اِذْ هَدٰيهُمْ حَتّٰى يُبَيِّنَ لَهُمْ مَا يَتَّقُونَۜ اِنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَل۪يمٌ
Allah bir topluma doğru yolu gösterdikten sonra, hangi davranışların haram olduğunu ve nelerden sakınmaları gerektiğini kendilerine açıkça bildirmedikçe, onları yoldan saptılar diye cezalandıracak değildir. Hiç kuşkusuz Allah, her şeyi en ince ayrıntısıyla bilmektedir. |
115 |
|
|
اِنَّ اللّٰهَ لَهُ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ يُحْـي۪ وَيُم۪يتُۜ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَص۪يرٍ
Evet, göklerin ve yerin mutlak hükümranlığı yalnızca Allah'ındır. Hayat veren de, öldüren de O'dur. Ve sizin Allah'tan başka ne bir dostunuz vardır, ne de bir yardımcınız. |
116 |
|
|
لَقَدْ تَابَ اللّٰهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِر۪ينَ وَالْاَنْصَارِ الَّذ۪ينَ اتَّبَعُوهُ ف۪ي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مَا كَادَ يَز۪يغُ قُلُوبُ فَر۪يقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْۜ اِنَّهُ بِهِمْ رَؤُ۫فٌ رَح۪يمٌۙ
Hiç kuşkusuz Allah, savaşa katılmak istemeyen münafıklara kolayca izin vermekle hata eden Peygamberi ve Tebük seferinin yaşandığı o sıkıntılı anlarda, içlerinden bir kısmının kalpleri neredeyse kaymak üzereyken bunca zorluklara göğüs gererek Peygamberin izinden hiç ayrılmayan Muhacirleri ve Ensarı bağışlamıştır. Allah müminlere karşı gerçekten çok şefkatli, çok merhametlidir.
Muhacirler, Mekke henüz düşmanların elindeyken zulmün egemen olduğu öz yurtlarını terk ederek Medine'ye, İslâm diyarına göç eden müminlerdir. Ensâr ise, kendi ülkelerine sığınan bu din kardeşlerine kucak açan ve her türlü yardım ve desteği göstererek onları barındıran fedakâr müminlerdir. |
117 |
|
|
وَعَلَى الثَّلٰثَةِ الَّذ۪ينَ خُلِّفُواۜ حَتّٰٓى اِذَا ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الْاَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَيْهِمْ اَنْفُسُهُمْ وَظَنُّٓوا اَنْ لَا مَلْجَأَ مِنَ اللّٰهِ اِلَّٓا اِلَيْهِۜ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُواۜ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّح۪يمُ۟
Allah, hiçbir mazeretleri olmadığı hâlde Tebük seferinden geri kalan, fakat haklarındaki karar bugüne kadar ertelenen (9. Tevbe: 106) Kâb bin Mâlik, Murâre bin Rabî ve Hilâl bin Ümeyye adındaki üç kişinin de tövbelerini kabul edip onları bağışlamıştır. Öyle ki, bütün genişliğine rağmen dünya başlarına dar gelmiş ve ruhlarını dayanılmaz sıkıntılar kaplamıştı. Zira işledikleri suçun karşılığı olarak Peygamber (s) uzun bir süre onlarla konuşmayı yasaklamıştı. Bu yüzden hiçbir mümin yüzlerine bakmıyor, en yakın dostları bile selâmlarını almıyordu. Doğup büyüdükleri şehirde yapayalnız kalmışlardı. Hiçbir yerde huzur bulamaz, hiçbir şeyden tat alamaz olmuşlardı. Pişmanlık ve vicdan azabıyla içleri kan ağlıyordu. Allah'ın gazabından kurtulmak için yine O'na sığınmaktan başka bir çare olmadığını anlamışlardı. Nihayet elli günlük çetin bir imtihanın ardından, Allah onların tövbesini kabul etti ki, kıyamete kadar gelecek bütün tövbekârlar onları örnek alsınlar ve en zor, en çaresiz anlarda bile Allah'ın rahmetinden ümit kesmeyip sabırla ve ısrarla Rab'lerine yönelip tövbe etsinler. Çünkü Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir. |
118 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِق۪ينَ
Ey iman edenler! Emir ve yasaklarına riayet etmek suretiyle Allah'a karşı saygılı ve duyarlı olun. Dürüst ve erdemlice bir hayat sürerek kötülüğün her çeşidinden titizlikle sakının ve zulme karşı inananların safında yerinizi alarak daima doğrularla beraber olun! |
119 |
|
|
مَا كَانَ لِاَهْلِ الْمَد۪ينَةِ وَمَنْ حَوْلَهُمْ مِنَ الْاَعْرَابِ اَنْ يَتَخَلَّفُوا عَنْ رَسُولِ اللّٰهِ وَلَا يَرْغَبُوا بِاَنْفُسِهِمْ عَنْ نَفْسِه۪ۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ لَا يُص۪يبُهُمْ ظَمَاٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَلَا يَطَؤُ۫نَ مَوْطِئاً يَغ۪يظُ الْكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَيْلاً اِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِه۪ عَمَلٌ صَالِحٌۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُض۪يعُ اَجْرَ الْمُحْسِن۪ينَۙ
Ne Medine halkına ve ne de çevresinde göçebe kabileler hâlinde yaşayan mümin bedevilere, Allah'ın Elçisini —veya onun misyonunu üstlenen herhangi bir İslâm önderini— mücadelesinde yalnız bırakmak ve kendi canlarını onun canından üstün tutmak yaraşmaz. Nasıl yaraşsın ki? Onlar ne zaman Allah yolunda bir susuzluk, yorgunluk ve açlık çekseler, ne zaman kâfirleri çileden çıkaracak bir toprağa ayak bassalar ve düşmana karşı bir başarı elde etseler, her defasında kendilerine büyük bir iyilik sevabı yazılmaktadır. Elbette Allah, iyilik yapanların emeklerini boşa çıkarmayacaktır. |
120 |
|
|
وَلَا يُنْفِقُونَ نَفَقَةً صَغ۪يرَةً وَلَا كَب۪يرَةً وَلَا يَقْطَعُونَ وَادِياً اِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللّٰهُ اَحْسَنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
Ve yine onlar, ne zaman Allah yolunda az veya çok bir şeyler harcasalar ve ne zaman bir vadiyi aşıp geçseler, Hesap gününde Allah'ın onları yaptıklarının en güzeliyle ödüllendirmesi için bütün bunlar kendi hesaplarına mutlaka yazılmaktadır. Bununla birlikte: |
121 |
|
|
وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَٓافَّةًۜ فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَٓائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدّ۪ينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ اِذَا رَجَعُٓوا اِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ۟
Allah yolunda cihad etmek veya Peygamberi ziyaret edip ondan İslâm'ı öğrenmek amacıyla bile olsa, Müslümanların hepsinin birden yurtlarını terk edip sefere çıkmaları uygun olmaz. Her bölge halkından bir grubun, dinî konularda derinlemesine bilgi sahibi olmak ve dönüp arkadaşlarına geldiklerinde günah ve kötülüklerden sakınmaları için onları uyarıp aydınlatmak amacıyla sefere çıkmaları gerekmez mi? Ayrıca, genel seferberlik ilan edilmedikçe Müslümanların hepsinin birden savaşa çıkmaları uygun olmaz. Çünkü İslâm toplumunun eğitimci, tebliğci, yönetici, esnaf ve sanatkârlara da ihtiyacı vardır. O hâlde, bir işbölümüne gidilmesi kaçınılmazdır. Bunun için, her bölge halkından bir kısmı savaşa giderken, geride kalan diğer bir grup, savaşa çıkan arkadaşları dönüp geldiğinde onları uyarıp aydınlatmak ve böylece ilâhî direktiflere karşı daha dikkatli ve duyarlı olmalarını sağlamak amacıyla bir araya gelip ilim tahsil ederek dinî konularda derinlemesine bilgi sahibi olmalıdırlar. |
122 |
|
|
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا قَاتِلُوا الَّذ۪ينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا ف۪يكُمْ غِلْظَةًۜ وَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّق۪ينَ
Ey iman edenler! Uzak ve hayalî düşmanlarla uğraşarak vaktinizi ve enerjinizi boşa harcamayın! Size düşmanlık eden kâfirlerin öncelikle size en yakın olanlarıyla savaşın. Hakka karşı savaşan o zalimler, sizde sarsılmaz bir inanç, bir kararlılık ve sertlik görsünler. Bilin ki Allah, zalimlere karşı asla yumuşaklık göstermeyen, fakat bunu yaparken de zulüm ve haksızlıktan titizlikle sakınan kimselerle beraberdir.
Münafıkları, Allah'ın kitabına karşı takındıkları tavırlarından tanıyabilirsiniz: |
123 |
|
|
وَاِذَا مَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ اَيُّـكُمْ زَادَتْهُ هٰذِه۪ٓ ا۪يمَاناًۚ فَاَمَّا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا فَزَادَتْهُمْ ا۪يمَاناً وَهُمْ يَسْتَبْشِرُونَ
Ne zaman Kur'an'dan bir sure indirilse veya bu inen ayetler kendilerine tebliğ edilse, içlerinden bazıları güya müminlerle alay ederek, "Şimdi bu ayetler hanginizin imanını güçlendirdi?" derler. İman edenlere gelince, her indirilen ayet onların imanını iyice pekiştirip artırır ve onlar, Allah'ın vadettiği sonsuz nimetlerin müjdesiyle, yürekleri ferahlatan bir coşku ve sevinç duyarlar. |
124 |
|
|
وَاَمَّا الَّذ۪ينَ ف۪ي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْساً اِلٰى رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ كَافِرُونَ
Fakat kalplerinde kötü niyet, önyargı, inançsızlık gibi manevi hastalık olanlara gelince, Allah'ın ayetleri onların inkârlarını büsbütün artırarak çirkinliklerine çirkinlik katar ve böylece bu inatçı nankörler,hakikati reddeden birer kâfir olarak ölüp giderler. |
125 |
|
|
اَوَلَا يَرَوْنَ اَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ ف۪ي كُلِّ عَامٍ مَرَّةً اَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمْ يَذَّكَّرُونَ
Peki onlar, her yıl defalarca çeşitli belâ ve musibetlerle imtihan edildiklerini görmüyorlar mı ki, hâlâ bunlardan ibret alıp tövbe etmiyorlar?
Peygambere (s), kendisine yeni bir sure veya ayetler topluluğu indirildiğinde, tüm Müslümanları mescitte toplar ve inen sureyi onlara okurdu. Bu toplantılara katılmak zorunda kalan münafıklar ise ortalıkta bir defa boy gösterir, sonra da ilk fırsatta sıvışıp giderlerdi: |
126 |
|
|
وَاِذَا مَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ نَظَرَ بَعْضُهُمْ اِلٰى بَعْضٍۜ هَلْ يَرٰيكُمْ مِنْ اَحَدٍ ثُمَّ انْصَرَفُواۜ صَرَفَ اللّٰهُ قُلُوبَهُمْ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ
Ne zaman bir sure indirilse, birbirlerine göz ucuyla bakarlar. Sonra da, "Sizi bir gören var mı? diyerek yüzlerini çevirip giderler. İşte bu yüzden Allah da onların kalplerini imandan çevirmiştir. Çünkü onlar, hakikati anlamaya niyeti olmayan kimselerdir. |
127 |
|
|
لَقَدْ جَٓاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِكُمْ عَز۪يزٌۘ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَر۪يصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِن۪ينَ رَؤُ۫فٌ رَح۪يمٌ
Ey insanlar! Gerçek şu ki, size kendi içinizden sizin gibi beşerî özellikler taşıyan pek kıymetli bir Elçi gelmiştir. O Elçi ki, sizin dünyada ve âhirette çekebileceğiniz her acıyı kendi yüreğinde hisseder. Sizlere son derece düşkün, müminlere karşı çok şefkatli ve çok merhametlidir. |
128 |
|
|
فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللّٰهُۘ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظ۪يمِ
Ey Peygamber! Eğer bütün bunlara rağmen yüz çevirecek olurlarsa, o zalimlere de ki: "Dost ve yardımcı olarak bana Allah yeter! O'ndan başka ilâh yoktur! Ben yalnızca O'na güvenir, O'na dayanırım. Çünkü O'dur, kâinatın mutlak hâkimi ve Yüce Arşın sahibi!" |
129 |
